Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

109 TBB Dergisi 2020 (150) Dilaver NİŞANCI Türk Ceza Kanunu’nun konumuzla alakalı olarak inceleyeceğimiz diğer hükümleri ise 237’nci maddede düzenlenen Fiyatları Etkileme, 238’inci maddede düzenlenen Kamuya Gerekli Şeylerin Yokluğuna Neden Olma ve 240’ıncı maddede düzenlenen Mal veya Hizmet Satı- mından Kaçınma suçlarıdır. Olağanüstü hallerin ve bu bağlamda sal- gın hastalıkların yaşandığı dönemlerde bu suçların işlenmesinde artış görülmesi de son derece doğaldır. Türk Ceza Kanunu’nun Fiyatları Etkileme başlığını taşıyan 237’inci maddesi, “İşçi ücretlerinin veya besin veya malların değerlerinin artıp eksilmesi sonucunu doğurabilecek bir şekilde ve bu maksatla yalan haber veya havadis yayan veya sair hileli yollara başvuran kimseye üç aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası verilir. Fiil sonucu besin veya malların değerleri veya işçi ücretleri artıp eksildiği takdirde ceza üçte biri oranında artırılır. Fail, ruhsatlı simsar veya borsa tellalı ise ceza ayrıca sekizde bir oranında artırılır ” şeklindedir. Maddeden anlaşılması gereken zor zamanların getirdiği sıkıntılar- dan istifade ederek işçi ücretlerinin veya besin veya malların değerle- rinde pozitif ya da negatif oynamaların gerçekleştirilmesidir ki bu da yalan haber veya havadis ya da hileli başka yollarla yapılacaktır. Bir- takım malların salgın hastalıklara iyi geldiği, hastalığı yok ettiği, vü- cudun bağışıklık sistemini güçlendirdiği ifade edilerek çıkarılan yalan veya abartılı haberler ile bunlara bağlı olarak bu malların fiyatlarının aşırı şekilde yükseltilmesi, bulunmaması ve sonrasında da fahiş fiyatla satılması bu bağlamdadır. Aynı durum bedeli mukabili alınan hizmet- lerle ilgili olarak da yaşanabilir. Çözülmesi gereken sorun da yaşanan zor zamanlardan istifade etmek için birtakım hareketleri bilinçli olarak gerçekleştirenlere engel olunması, bunların durdurulması ve elbette ki cezalandırılmasıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 237’inci maddesinde düzenlenen suçun oluşabilmesi için; yalan haber yapma, havadis yayma ya da hileli ha- reketlerde bulunma fiillerinin gerçekleştirilmesi gerekir. Görüldüğü üzere söz konusu suç seçimlik hareketli bir suçtur; suçu işleyen kim- senin, maddede sayılan hareketlerden bir tanesini yapması yeterlidir, diğer taraftan maddenin ifadesinden bu hareketlerin sayılanlarla sı- nırlı olmadığı artış ya da eksilişi sağlayan spekülatif hareketlerin bu bağlamda değerlendirilebileceği anlaşılmaktadır. Suçun işlenmesi için

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1