Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

112 Salgın Hastalıklar ve Salgın Hastalıklar Özelinde Sağlık Hakkına Avrupa İnsan Hakları ... ması gerektiği, sözleşme kişiler arasında ise ve madde kapsamındaki şeylerin yokluğuna ya da önemli derecede azalmasına yol açmış ise TCK 240’ıncı maddenin uygulama alanına gireceği düşüncesi bizce de mantıklı görünmektedir. 81 Türk Ceza Kanunu’nun Mal veya Hizmet Satımından Kaçınma su- çunu düzenleyen 240’ıncı maddesi “ Belli bir mal veya hizmeti satmaktan kaçınarak kamu için acil bir ihtiyacın ortaya çıkmasına neden olan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” hükmünü haizdir. Madde mucibince; kendisinde var olan ve ticaretini yaptığı bir mal veya hizmeti bedeli karşılığında satmaktan kaçınan ve bu hareketiyle kamu için acil bir ihtiyacın doğmasına sebep olan kişi bu suçun fa- ilidir ve 6 ay-2 yıl arası hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Suç faili bakımından özgü suç niteliğindedir. 82 Söz konusu suç ancak kasten işlenebilecektir. 83 Satıştan kaçınmak tabirinden anlaşılması gereken; satıcının elin- de olan malın satışa sunulmaması, satın almak isteyenlere bir bahane ile verilmemesi, alıcıların görüp anlamayacakları yer ve konumlarda tutulmasıdır. Elde bulunmadığının açıklanması, malın kaçırılması, sa- tılmış gibi gösterilmesi de bu anlamdadır. Maddede satımdan kaçın- manın ne biçimde olabileceğine ilişkin bir açıklık bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu hareketin gerçekleştirilme şekli bakımından sınır ge- tirmek mümkün değildir. Öte yandan fail malı, almak isteyene ver- memek için ederinin üzerinde fahiş bir fiyat ile sunarsa bu durumun da failin kastına göre satmaktan kaçınma olarak değerlendirilmesi mümkün olabilecektir. 84 TCK m. 240’da düzenlenmiş bulunan suçun maddi unsurunun hareket kısmını oluşturan diğer bir durum ise belli bir hizmeti satmaktan kaçınmaktır. Hizmeti satmak kavramı, hizme- ti sunmak olarak anlaşılmalıdır. Fail, hizmeti ilgililerin faydalanması için sunmaktan kaçınırsa bu durumda TCK m. 240’da düzenlenmiş suçun işlenmesi söz konusu olabilecektir. 85 Haklı olmayan, hukuka 81 Aynı düşüncede Malkoç, 3806. 82 Özlem Yenerer Çakmut, “Türk Ceza Yasası’nda Mal veya Hizmet Satımından Ka- çınma Suçu (TCK m.240)” (2019) 25/2, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 624, 629. 83 Şen. 84 Çakmut, 631. 85 ibid 631.