Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

118 Salgın Hastalıklar ve Salgın Hastalıklar Özelinde Sağlık Hakkına Avrupa İnsan Hakları ... riş çıkışları yasaklamak, belirli yerleri kapatmak, eğitim öğretime ara vermek gibi son derece önemli tedbirler söz konusu olmasına karşın sokağa çıkma yasağının bulunmadığı görülmektedir. 2935 sayılı Kanun sokağa çıkma yasağı ile ilgili düzenlemeyi, “Şid- det hareketlerinde alınacak tedbirler ” başlığını taşıyan 11’inci mad- desinde “ Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak” şeklinde ifade et- mektedir. Bir diğer söyleyişle Kanun, sokağa çıkma yasağını, tehlikeli salgın hastalıklara karşı alınacak önlemler arasında değil, şiddet hare- ketlerinde alınacak önlemler arasında düzenlemektedir. Bunun için de “ Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bo- zulması hallerinde…” (2935/3.b) olağanüstü hal ilan edilmelidir. 91 Görü- lebileceği üzere sokağa çıkma yasağının hukuki gerekçesi 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ya da 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu olmadığı gibi 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun tehlikeli salgın hastalıkla- ra ilişkin maddeleri de değildir. Bu kısıtlama ancak 11’inci madde söz konusu olduğunda devreye girebilecektir. Yapılması gerekenin tehli- keli salgın hastalık sebebiyle olağanüstü hâl ilan edilmesi, Anayasa’nın 119/6 maddesi gereğince Cumhurbaşkanı Kararnamesi çıkarılması ve bu kararname ile 2935 sayılı Kanun’un 11’inci maddesine atıfla sokağa çıkma yasağının uygulanması olabileceği düşünülebilirse de 92 11’inci maddenin şiddet hareketlerine yönelik olarak alınacak tedbirleri dü- zenlediği düşünüldüğünde bunun yine de zoraki ancak mevcut mev- zuat dâhilinde mecburi bir hal tarzı olabileceği meydandadır. SONUÇ Salgın hastalıklar, sağlık hakkı ve daha da ötesinde yaşam hak- kıyla bağlantılı bir kavram olup ülkemizde bununla ilgili mevzuatın temeli durumundaki Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun pek çok açı- dan yetersiz kaldığı görülmektedir. Kanun’daki eksiklikler içinde ilk bakışta dikkat çekeni, zorunlu karantina/sokağa çıkma yasakları ile zorunlu aşı konularındadır. Öte yandan, kimlerin, hangi koşullarda, hangi hastalıklar ile ilgili olarak, hangi mekân ve periyodik izleme ve azami sürelerde özgürlüklerinin sınırlandırılabileceği veya bunlardan 91 Şen. 92 ibid.