Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

8 Uzun Tutukluluk Bakımından Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Kanun/Başvuru ... Kanun yollarının tüketilmesi şartının gözetilmesi, Anayasa m. 40/1 ışığında değerlendirildiğinde makul bir sonuçtur. Fakat AYMK m. 45/2’de yer verilen başvuru yolları bakımından şayet yetkili maka- ma başvurma imkânı yoksa kanun yollarının tüketme imkânından söz edilemeyecektir. 20 Kısaca değindiğimiz mevzuat hükümleri ve kuralın kabul edile- bilirlik bakımından önemi gereğince, başvuru yollarının tüketilmesin- den ne anlaşılması gerektiği önem arz etmektedir. Anayasa’nın ilgili maddesi “olağan kanun yollarının tüketilmesi” hükmüne yer vermiş olup AYMK m. 45/2’de ise “idari ve yargısal baş- vuru yollarının tamamının” tüketilmesinin düzenleniyor olması, olağa- nüstü kanun yollarının da tüketilmesi gerektiği şeklinde yorumlan- mamalıdır. Kaldı ki olağanüstü kanun yolları aşağıda değineceğimiz, kanun yollarının ulaşılabilir 21 ve etkili olması şartını da karşılamamak- tadır. 22 Buna karşın mahkeme, başvurucunun olağanüstü kanun yolu- na başvurmuş olduğu durumlarda ise somut olayın özel koşullarının geldiği aşamayı değerlendirerek, mevcut hâliyle bireysel başvuru in- celeme sürecinde olağanüstü kanun yolu etkili hâle gelmiş ise kanun yolunun sonucunun beklenmesi, bireysel başvurunun ikincilliği ilke- sine daha uygun bulmaktadır. 23 20 Doğru, s. 102. 21 “…Öte yandan kanun yararına bozma, kişiler için doğrudan ulaşılabilir bir yol olmayıp olağanüstü bir kanun yolu niteliği taşımakla, tüketilmesi gere- ken bir yol değildir…”, Estaş Kum ve Ticaret Mad. Nak. San. A.Ş. Başvurusu, 05.03.2013, Başvuru No 2012/644, http://kararlaryeni.anayasa.gov.tr/Bireysel- Karar/Content/0dfa5541-ccfb-4ca9-ba5e-5749b843b053?wordsOnly=False, Eri- şim 13.12.2019. 22 Hüseyin Ekinci, “Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvurularda Bir Kabul Edilebi- lirlik Koşulu Olarak Başvuru Yollarının Tüketilmesi Sorunu”, Türkiye Adalet Aka- demisi Dergisi, 2012, S.11, Y.3, s. 9; Tolga Şirin, Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti) Usul Hukuku, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru El Kitapları Serisi – 7, An- kara, 2018, s. 15. 23 “…Yargıtay Cumhuriyet başsavcısının itiraz yetkisi, kişiler için doğrudan ulaşıla- bilir bir yol olmayıp olağanüstü bir kanun yolu niteliği taşıdığından tüketilmesi gereken bir yol değildir. Somut olayda ise Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının iti- razı, ilgili Yargıtay Ceza Dairesince incelenerek kabul edilmiştir. Olağanüstü bir kanun yolu olan Yargıtay Cumhuriyet başsavcısının itirazının -somut olayın özel koşullarında- geldiği aşama dikkate alındığında etkili bir yol olarak görülmesi gerekir…”, A. A. Başvurusu, 22.06.2017, Başvuru No 2014/1357, https://kararlar- bilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2014/1357?BasvuruNoYil=2014&BasvuruNoSa yi=1357&BasvuruAdi=A, Erişim 16.12.2019.