Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

161 TBB Dergisi 2020 (150) Zeynep Naz GÜNEŞ lerin velayet haklarını etkilemediği ve birlikte velayet hakkını haiz ol- maya devam ettikleri kabul edilmiştir. 12 B. 19 Mayıs 2013 Velayete İlişkin Değişiklik Yasası ve Sonrası 19 Mayıs 2013 tarihinde Almanya’da Velayete İlişkin Değişiklik Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle de § 1626a BGB uyarınca, çocuğun doğumu anında evli olmayan anne ve babanın, birlikte velayet hakkı- na sahip olabilmeleri için başvurabilecekleri üç yol bulunmaktadır. 13 Ebeveynler, birlikte velayeti haiz olmak istedikleri yönünde beyanda bulunabilecekleri gibi birbirleriyle evlenmeleri halinde de velayeti bir- likte kullanabileceklerdir. Bunun dışında son olarak, kanunda yapılan değişikliğin tanıdığı imkâna istinaden, ebeveynlerden birisinin, aile mahkemesine başvurmasıyla mahkeme tarafından da, diğer ebevey- nin karşı çıkmasına rağmen, birlikte velayete hükmedilebilmesi müm- kündür. Mahkeme, birlikte velayete hükmederken § 1626a II uyarınca çocuğun üstün yararını ( Kindeswohl ) esas alacaktır. Çocuğun üstün ya- rarı açısından yapılacak olan bu denetime “çocuğun yararına ilişkin olumsuz denetim” (negative Kindeswohlprüfung) denilmektedir. 14 § 1671 BGB hükmü ise ebeveynlerin geçici olmayacak şekilde ayrı yaşamaları halinde ve boşanma davası sırasında da, birlikte velaye- tin söz konusu olduğu durumlarda, her bir tarafın aile mahkemesine başvurarak velayetin sadece kendisine verilmesini talep edebileceği düzenlenmektedir. İlk fıkrada anılan bu duruma göre tek başına ve- layetin söz konusu olabilmesi için çocuk 14 yaşını doldurmuş olmalı, diğer ebeveyn başvuruya itiraz etmemeli ve birlikte velayetin sona er- dirilerek, velayetin salt başvuruda bulunan tarafa bırakılması çocuğun yüksek yararına uygun olmalıdır. Federal Almanya Anayasa Mahkemesi 2018 yılında verdiği bir kararda, 15 15 ve 17 yaşlarındaki iki oğlunun birlikte velayetini sonlan- dırmak için talepte bulunan babanın başvurusunu; çocukların ilk dere- 12 Wolf/Schumki, s. 162; Erlüle, s. 165. 13 Güven Kudret, “Türk Hukukunda Evliliğin Sona Ermesi Halinde ve Evlilik Dışı İlişkide Velayet Hakkının Geldiği Son Nokta: Ortak Velayet”, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C. 4 S. 1, Ankara 2018, s. 22-23. 14 Wolf/Schmuki, s. 163; Erlüle, s. 169. 15 BVerfG 22. März 2018- 1 BvR 399/18. (Erişim T.: 29.10.2019, https://datenbank. nwb.de/Dokument/Anzeigen/731464/)