Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

186 Türkiye’de Uygulanılan Genel Sağlık Sigortasının Salgın Hastalıklar Karşısında Önemi • Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar, kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda si- gortalı olduğunu belgeleyenler • Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleş- meli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçe- vesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar • Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hüküm- lü ve tutuklular, mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişilerden Türkiye’de bir yıldan kısa süreyle yerleşik olanlar, • 5510 sayılı Kanun veya bu Kanun’dan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık alan kişiler kap- samına olup 2147 sayılı 3201 sayılı kanunlara göre borçlanarak ay- lık bağlanan kişilerden ise Türkiye’de ikamet etmeyenlerin genel sağlık sigortalısı ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmayacağı 5510 sayılı Kanun’un 60. maddesinde belirtilerek bu kişiler kapsam dışı bırakılmıştır. II. Genel Sağlık Sigortası Bakımından Tarafların Hak ve Yükümlülükleri Kişinin hak ve ödevleri bölümünnde yer alan 1982 Anayasa’nın 17. maddesinde herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip olduğu belirtmiş, sağlık hizmetlerinin sunu- munu düzenleyen 56. maddede de devlete herkesin beden ve ruh sağ- lığını sürdürmesini sağlamak için sağlık kurumları ve sosyal kurumlar kurma ödevi yüklenmiştir. 11 Maddenin son fıkrasında ise, sağlık hiz- 11 Evran Kırmızı, Namık Hüseyinli, “Sosyal Güvenlik Hakkının Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme”, Çalışma ve Toplum 2019/2, s. 1226.