Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

201 TBB Dergisi 2020 (150) Asım KAYA 2. ASIL İŞVEREN KAVRAMI VE ASIL İŞVEREN – ALT İŞVEREN İLİŞKİSİ 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/4’üncü maddesinde asıl işveren-alt işveren ilişkisi şu şekilde tanımlanmıştır; “ bir işverenden, işyerinde yü- rüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işye- rinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi ” denir. 10 Alt İşverenlik Yönetmeli- ğinde tanımlar kısmında asıl işveren; “ i şyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işleri veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerekti- ren işleri diğer işverene veren, asıl işte kendisi de işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları” şeklinde ifade edilmiştir. 11 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “İş Sağlığı ve Gü- venliği Kurulu” başlıklı 22/2’nci maddesine göre; “ Altı aydan fazla sü- ren asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde; a) Asıl işveren ve alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürü- tülmesi ve kararların uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanır. b) Asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuş ise, kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar. c) İşyerinde kurul oluşturması gerekmeyen asıl işve- ren, alt işverenin oluşturduğu kurula iş birliği ve koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar. ç) Kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren ve alt işverenin toplam çalışan sayısı elliden fazla ise, koordinasyonu asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulur ”. Hadi Sümer, İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku, Seçkin, Ankara, 2018, s. 90-98. 10 Ömer Eyrenci/Savaş Taşkent/Devrim Ulucan, Bireysel İş Hukuku, Beta, B. 9, İs- tanbul, 2019, s. 31. 11 Asıl işveren ve alt işveren ilişkisi hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Müjdat Şakar, İş Hukuku Uygulaması, Beta, B. 12, İstanbul, 2017, s. 33-34, Nuri Çelik/Nurşen Caniklioğlu/Talat Canbolat, İş Hukuku Dersleri, Beta, B. 29, İstanbul, 2016, s. 54- 67, Özge Eyüpoğlu, Türk İş Hukukunda Asıl İşveren Alt İşveren İlişkisi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimiler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, 2019 (yüksek lisans tezi).