Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

205 TBB Dergisi 2020 (150) Asım KAYA çekinip yapmama” ve “kusur etme” anlamlarına gelmektedir. Neti- cenin fail tarafından öngörülebilir olmasına rağmen öngörülmemesi halinde şuursuz veya bilinçsiz taksir; neticenin öngörüldüğü halde is- tenmemesi halinde şuurlu taksir, bilinçli taksir veya öngörülü taksir ortaya çıkabilir. 23 Türk Ceza Kanunu’nun 22/2’nci maddesine göre, taksir, “ dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın kanuni tanı- mında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir ”. Türk Ceza Kanunu’nun 22/3’üncü maddesine göre ise kişinin öngördüğü netice- yi istememesine rağmen, neticenin meydana gelmesi halinde bilinçli taksir söz konusu olur. Bir tanıma göre, “ failin işlediği fiilde istemeden meydana gelen sonuçtan sorumlu tutulması taksir olup, bir başka tanıma göre ise failin suç tipindeki neticeye yönelik olarak kast içinde bulunmadan ve zo- runlu olduğu özeni gösterdiği takdirde neticenin meydana gelmeyeceği haller- de, tespit edilmiş suç tipini hukuka aykırı olarak ihlal etmesi halinde taksirden söz edilir ”. 24 Toplumun fertlere yüklediği dikkat ve özen yükümlülüğü nedeniyle taksirli bir hareket cezalandırılmaktadır. Tanımda, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık kavramı yerine sadece özen yüküm- lülüğüne aykırılık kavramının kullanılmasının daha yerinde olacağı ifade edilmiştir. 25 Kanun’da bilinçsiz taksir hali, taksir kavramı ile ifade edilmekte- dir. Bilinçli taksirin karşılığı olarak bilinçsiz taksir kavramının kullanıl- ması gerektiği savunularak, kanun koyucunun üst kavram-alt kavram seçiminde gerekli özeni göstermediği düşüncesiyle eleştirilmiştir. 26 Taksirin kasıttan farkı, taksirde irade neticeye yönelik değildir. Kastta fail, neticeyi öngörür ve ister, taksirde ise fail neticeyi öngörmez veya öngörür, ancak gerçekleşmesini istemez. Her ikisinde de hareket iradi- dir. Taksirin psikolojik dayanağı ise dikkatsizliktir. 27 Taksirde tedbir- sizlik, dikkatsizlik, meslek ve sanata acemilik, kanunlara ve nizamlara 23 Mehmet Emin Artuk/Ahmet Gökcen/Ahmet Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet, B. 10, Ankara, 2016, s. 328. 24 Hakan Hakeri, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet, B. 19, Ankara, 2016, s. 251. 25 Mahmut Koca/İlhan Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin, B. 9, Ankara, 2016, s. 181. 26 Hamide Zafer, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta, B. 5, İstanbul, 2015, s. 265. 27 Nur Centel/Hamide Zafer/Özlem Çakmut, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, Beta, B. 9, İstanbul, 2016, s. 374.