Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

222 İş Kazasından Doğan Taksirle Yaralama Suçunda Asıl İşverenin Cezai Sorumluluğu 5. SUÇUN MANEVİ UNSURU Failin neticeyi öngörmemesi halinde bilinçsiz taksirden, öngörme- si halinde ise bilinçli taksirden söz edilir. 102 Bilinçli taksirde fail neti- ceyi öngörmesine rağmen neticenin meydana gelmeyeceğini düşün- mektedir. Failin neticeyi öngörmesine rağmen fiili gerçekleştirmesinin nedeni, failin bazı yeteneklerine güvenerek neticenin gerçekleşmeye- ceğine duyduğu inançtır. Örneğin, usta bir şoför olduğunu düşünerek hızlıca araç kullanmış ve yayaya çarpmayacağını, manevra yapacağını düşünmesine rağmen çarparsa bilinçli taksir söz konusu olur. Bilinçli taksirde netice öngörülmesine rağmen harekete devam edilmekte an- cak bu neticenin gerçekleşmesi istenmemektedir. 103 Taksirin bu halin- de fail açısından dikkatsizlik ve tedbirsizliğin daha ağır ve ciddi oldu- ğu ifade edilir. 104 İş kazaları neticesinde basit taksir ve bilinçli taksir hali söz konusu olabilir. Özellikle dikkat edilmesi gereken husus, yaralanan veya ölen işçinin kusurlu olup olmaması durumu eylemin bilinçli taksirle işlenip işlenmediğinin tespitinde önemli değildir. Kusurun olup olmadığının veya kusurun derecesinin tespiti cezanın belirlenmesi aşamasında dik- kate alınmaktadır. 105 Bir yaklaşıma göre, öngörmenin varlığına rağmen söz konusu hareket yapılmışsa artık neticenin istenmemiş olduğundan söz edilemeyecek dolayısıyla artık bilinçli taksir değil olası kast söz konusu olacaktır. 106 Bilinçli taksir ve olası kast birbirine karıştırabilecek şekildedir. Kanunda olası kast ile yer alan düzenlemenin olası kastın tüm özel- liklerini barındırmaması ve bilinçli taksir ile arasındaki farkı ortadan kaldırması nedeniyle eleştirilmiştir. 107 Bir başka eleştiriye göre de olası kastta fail neticeyi öngörmüş ancak istememiş ve göze almıştır. Zira bilinçli taksirde de fail neticeyi öngörmüştür ancak göze almamıştır. 102 Keçelioğlu, s. 26. 103 Timur Demirbaş, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin, B. 11, Ankara, 2016, s. 397. 104 Soyaslan, s. 457. 105 Hakeri, s. 261, 262. 106 İzzet Özgenç, “Bilinçli Taksir”, Prof. Dr. Çetin Özek Armağanı, Galatasaray Üniver- sitesi , İstanbul, 2004, s. 718, Koca/Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, s. 224 107 Öztürk/ Erdem, s. 252.