Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

18 Uzun Tutukluluk Bakımından Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Kanun/Başvuru ... ması 60 bu yolun etkili olmadığının göstergesidir. Bunun dışında etkili olmayan başvuru yollarına örnek olarak, Cumhurbaşkanlığına, TBMM Dilekçe Komisyonuna yapılan başvurular da sayılmaktadır. 61 1. Makul Bir Başarı Şansı Bulunmaması Bir başvuru yolunun tüketilmesinin kabul edilebilirlik şartı oldu- ğundan söz edebilmek için, başvuru yolunun söz konusu ihlal için ma- kul başarı şansı sağlayıp sağlamadığı bir diğer ifade ile ihlali giderici bir etkisinin bulunup bulunmadığı değerlendirilmesi gereken husus- lardandır. 62 Nitekim AYM kararları ışığında tüketilmesi gereken baş- vuru yollarının ulaşılabilir olmaları yanında, telafi kabiliyetini haiz ve tüketildiklerinde başvurucunun şikâyetlerini gidermede makul başarı şansı tanıyor olmaları gerekmektedir. 63 Buna göre, mevzuatta kanun yollarına yer verilmiş olsa da ayrıca uygulamada da etkili oldukları- nın gösterilmesi ya da en azından etkili olmadıklarının kanıtlanmamış olması gerektiği yönünde kararları bulunmaktadır. 64 Bununla birlikte kanun yolunun etkililiği başvuru konusu olaya ve ihlal edildiği iddia edilen hak ile bağlantılı olarak değişebilmekle birlikte, bir hukuk yolunun etkili olması başarıya ulaştırmasını (makul başarı şansının bulunmasını) zorunlu kılmamaktadır. İhlal iddiası ile yetkili bir makama başvurma ve etkili bir karar alabilme hak ve yetkisi etkili başvuru yolu şartı için gözetilmelidir. 65 AYM, ihlal iddiaları yönünden makul bir başarı şansı sunmayı ge- nel itibariyle yeterli giderim sağlama kapasitesine sahip olup olmama- 60 Kamu Denetçiliği Kanunu m. 5/1: “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üze- rine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan hak- larına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir”. 61 Ekinci, s. 7. 62 Ulaş Karan, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Rehberi, İstanbul Bilgi Üni- versitesi Yayınları, İstanbul, 2015, s. 51. 63 Ramazan Aras Başvurusu, 02.07.2013, Başvuru No 2012/239, <http://karar- laryeni.anayasa.gov.tr/BireyselKarar/Content/728e0e67-eeee-4df0-a57b- ab066fbd6efc?wordsOnly=False>, Erişim 17.12.2019. 64 Adem Talas Başvurusu, 16.11.2017, Başvuru No 2014/12143, <https://karar- larbilgibankasi.anayasa.gov.tr/Basvurular/tr/pdf/2014-12143.pdf>, Erişim 14.12.2019; İbrahim Mercan Başvurusu, 23.03.2017, Başvuru No 2014/1513, https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/Basvurular/tr/pdf/2014-1513.pdf, Erişim 13.12.2019; Ramazan Aras Başvurusu, 02.07.2013, Başvuru No 2012/239. 65 Ural, s. 261.