Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

21 TBB Dergisi 2020 (150) Burcu ZOĞLAR DURMAZ gözeterek başvurunun incelenmesi gerektiğini kabul etmiştir. 74 AYM bu değerlendirmesinde, Yargıtay aşamasında sağlık sorunları gerek- çe gösterilerek yapılacak bir tahliye başvurusunun başvuru yolunun tüketilmesinin beklenmesi hâlinde başvurucunun haklarına yönelik ciddi ve geri dönülmesi imkânsız bir tehlike ortaya çıkması ihtimali üzerinde durmaktadır. Bir başka kararında ise AYM, adil yargılanma hakkı ile ilgili ihlal iddialarının bireysel başvuruya konu edilebilmesi için yargılamanın hakkaniyetinin zedelenecek olması ve bu ihlallerin yargılama süreci- nin ileriki aşamalarında telafi edilemeyecek nitelik taşıması şartını gö- zetmektedir. AYM somut olayda başvurucunun hak ihlali olarak ileri sürdüğü hususların yargılamanın bütünü içinde her zaman telafi edi- lebilecek nitelikte ihlal iddialarından ibaret olduğunu ve başvurucu hakkındaki yargılamanın istinaf kanun yolu aşamasında olup henüz kesinleşmediğine dikkat çekmektedir. 75 3. İhlalin Devam Ediyor Olması Anayasa m. 125 ile temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddia- sındaki bireylerin, bu iddialarını yetkili mercilere layıkıyla ulaştırabil- mesi garanti altına alınmaktadır. Başvuru neticesinde ihlal tespit edil- diğinde, mağduriyetin önlenmesi ve mevcut mağduriyetlerin telafi edilmesi ile hakları ihlal edenlerin yaptırımla karşılaşması şeklinde iki sonuç doğmaktadır. 76 Bu nedenle de denilebilir ki bireysel başvurunun mevcut bir ihlale son verecek işlevde olması bireysel başvurunun et- kililiği bağlamında belirleyicidir. Mahkeme, bireysel başvuruya konu ihlalin, bireysel başvuru incelemesi esnasında da devam ettiği hâllerde kanun yollarının tüketilmesi kuralına istisna getirmektedir. Sürece yayılmış olan hak ve özgürlük ihlallerine ilişkin olarak AYM tarafından yapılacak ihlal tespitinin, ihlalin en kısa sürede sona erdirilmesi ve giderim sağlama işlevi görecek olması, AYM’nin kanun yollarının tüketilmesi şartını kabul edilebilirlik bakımından aramadığı 74 Erdal Önder Başvurusu, 22.01.2015, Başvuru No 2014/4777, <http://www. kararlaryeni.anayasa.gov.tr/BireyselKarar/Content/d5849cfa-1716-4a06-af61- 8ca1e6591a0a?wordsOnly=False>, Erişim 14.11.2019. 75 A.A. Başvurusu, 09.06.2020, Başvuru No 2016/24235, https://kararlarbilgibanka- si.anayasa.gov.tr/BB/2016/24235, Erişim 10.08.2020. 76 Ural, s. 91.