Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

34 Uzun Tutukluluk Bakımından Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Kanun/Başvuru ... gerekir ki; CMK m. 141/1-d ve İHAS m. 5/3 tutukluluğun makullüğü ile ilgili düzenlemelerdir. CMK m. 141 ve devamı düzenlemelerinde, her durumda değil; hükümde düzenlenen tazminat nedenlerinden birisinin söz konusu olması hâlinde tazminat ödenmesi öngörülmektedir. 127 Dolayısıyla hükümde yer almayan koruma tedbirleri hakkında ve hükümde yer almayan nedenlerle tazminat gündeme gelmeyecektir. Bununla bir- likte CMK m. 142/1’e göre başvurucunun koruma tedbiri bakımın- dan tazminat isteminde bulunulabilmesi için, hakkındaki karar ya da hükmün kesinleşmesi gerekmektedir. Ne var ki Yargıtay’a göre belirli hâller bakımından bu kurala istisna getirilmelidir 128 ; zira mevcut dü- zenleme ile tazminat yolu kısmen etkisiz bir hâle getirilmiştir. 129 Zira İHAS m. 5’te koruma altına alınan hakkı ihlal edildiği iddiasında olan kişi kovuşturmaya yer olmadığı kararını ya da kovuşturma söz konu- su ise kovuşturmanın kesinleşmesini beklemek zorundadır. V. Uzun Tutukluluk Hâli Bakımından Bireysel Başvurunun Önemi Tutuklama kararları aleyhine AYM’ye bireysel başvuru hakkının, tutuklama koruma tedbiri uygulamasındaki hak ihlallerini gidermede önemli bir rolü bulunmaktadır; zira sınırlamaya uğrayan, suçsuzluk karinesi korumasından faydalanan ve fakat yargılanan şüpheli veya sanığın kişi özgürlüğü ve güvenliğidir. 130 Anayasa m. 148/3 gereğince, 127 Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma Gezer/Kırıt Saygılar/Özaydın/Alan Akcan/Er- den Tütüncü, s. 394. 128 “…kişilerin tazminat istemleri konusunda, asıl davada hüküm verilmesinin veya verilen hükmün kesinleşmesinin beklenmesine gerek bulunmamaktadır. Zira bu talepler, asıl davanın sonucunu etkileyici veya asıl davanın sonucuna bağlı ta- lepler değildir…”, bu yöndeki bazı kararları için bkz. Yarg. 12. CD, 07.09.2012, E. 20227/2012, K. 18818/2012, <https://www.lexpera.com.tr/ictihat/yargitay/12- ceza-dairesi-e-2012-20227-k-2012-18818-t-17-9-2012>, Erişim 16.04.2018; Yarg. 12. CD, 09.03.2015, E. 15450/2014, K. 4363/2015, <https://www.lexpera.com.tr / ictihat/yargitay/12-ceza-dairesi-e-2014-15450-k-2015-4363-t-9-3-2015>, Erişim 15.04.2018; Yarg. 12. CD, 14.12.2015, E. 19906/2014; K. 19237/2015, <https:// www.sinerjimevzuat.com.tr/index.jsf?dswid=7581 #>, Erişim 15.04.2018. 129 M. Nedim Bekri, “Yakalama ve Tutuklama Nedeniyle Tazminat Düzenlemesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Açısından Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Ankara, 2012, S.1, s. 50-51. 130 Ersan Şen, “Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Hakkı”, http://www.ha - ber7.com/yazarlar/prof-dr-ersan-sen/979810-anayasa-mahkemesine-bireysel-