Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

55 TBB Dergisi 2020 (150) Güven YARIMBATMAN faydalanmayı reddetme hakkının Anayasal bir hak olduğunu ve çıka- rılacak af kanunlarında bu hakka muhakkak yer verilmesi gerektiğini savunmaktadır. 14 Türk Hukuku’nda ise Anayasa’da ve Ceza Kanunu’nda kişinin affı reddedebileceğine ilişkin pozitif bir düzenleme yoktur. Mamafih 26.10.1960 tarih ve 113 sayılı Af Kanunu ile bu Kanun’a ek 18.11.1960 ta- rih 134 sayılı “113 sayılı Af Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bazı Hükümler Eklenmesine Dair Kanun” da af kapsamına alınanların affı kabul etmemeye hakları olduğu açıkça düzenlenmiştir. Yine 03.08.1966 tarih ve 780 sayılı Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun’da “ bu fıkra hükmünden istifade edecek olanların, affı kabul etmemeye hakları vardır ” şeklinde bir düzenleme yaparak kişilere affı ret hakkını tanımıştır. Ayrıca üç kez çıkarılan disiplin cezalarının affına ilişkin ka- nunlarda da affı kabul etmeme hakkı yer almaktadır. 15 4616 sayılı 23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartlı Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’da bu hakka ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır. Ne var ki konu, itirazla Anayasa Mahkemesi önüne gelmiştir. Mahkeme, “ Altıncı bentte, ‘şart- la salıverilme hükümlerinden yararlananlar’ bakımından ayrıca yeniden suç işleyerek hüküm giyme koşulu aranırken, ‘daha önce çıkarılmış bir aftan ya- rarlananlar’ Kanun’un kapsamı dışında bırakılmışlardır . Böylece hakkında mahkûmiyet kararı olmaksızın ve kendilerine affı ret hakkı da tanın- maksızın daha önce çıkarılmış bir aftan yararlananların beraat etme olasılıkları gözetilmemiştir. İtiraz konusu kuralın neden olduğu bu ada- letsizlikler, adil bir hukuk düzeni kurmak ve kişilere hukuk güvenliği sağla- makla yükümlü bir hukuk devletinde kabul edilemez. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 2. maddesine aykırıdır. İptali gerekir ” demek suretiyle Kanun’un 6. maddesi hükmünü iptal ederken “ affı ret hakkının ” göze- tilmemesini gerekçe olarak belirtmiştir. 16 Af Kurumu”, Ankara Barosu Dergisi , Yıl 68, Sayı 2010/1, s. 280-281; Çetin Özek, Umumi Af, s.171, http://www.istanbul.dergipark.gov.tr/download/article- file/96209 (E.T. 04.12.2018); Uğur Alacakaptan, 780 sayılı Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun, s. 32 http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/337/3424. pdf (E.T. 04.12.2018). 14 Odyakmaz, s. 374. 15 Odyakmaz, s. 374-376. 16 Anayasa Mahkemesi’nin 18.07.2001 tarih ve 2001/4 Esas ve 2001/332 Karar sayılı kararı. http://kararlaryeni.anayasa.gov.tr/Karar/Content/026ce2eb-3a61-4c2c-