Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

62 Türk Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Af Yetkisinin Kullanımı Kanun’un bu hükmü, suçun “basın yoluyla yahut sözlü veya gö- rüntülü yayın araçlarıyla işlenmiş olmasını” erteleme nedeni saymış, buna karşılık basit yolla suç işlemiş olanların para cezalarını dahi erte- lememiştir. Şu haliyle suçun birkaç kişi önünde işlenmesi ertelemeye tabi değilken, basın yoluyla birçok kişi huzurunda işlenmesi erteleme- ye tabidir. Oysaki suçun basın yoluyla işlenmesi ağırlaştırıcı neden- dir. 35 Bahse konu kanun hükmü iptal davası ile Anayasa Mahkemesi önüne gelmiştir. Dava dilekçesinde itiraz konusu kuralın Anayasa’nın 10. maddesine aykırılığı ileri sürülmüşse de Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın 2. maddesinde düzenlenen hukuk devleti açısından da bir değerlendirme yapmıştır. Böylece eşitlik ilkesi ve hukuk devleti il- kelerini ölçü norm olarak kullanan Mahkeme devamla şu şekilde karar vermiştir. “ Kanun koyucu, kuşkusuz, Anayasa’nın ve ceza hukukunun temel ilkelerine bağlı kalmak koşuluyla cezalandırmada güdülen amacı da gözeterek hangi eylemlerin suç sayılacağını ve bunlara verilecek cezanın türü ve miktarı ile artırım ve indirim nedenlerini saptayabileceği gibi kimi suçları işleyenler için ‘erteleme’ adı altında bir düzenleme de öngörebilir. Ancak böyle bir dü- zenleme yapılması durumunda, eşitlik ilkesi, bundan aynı durumda bulunan herkesin eşit olarak yararlandırılmasını gerektirir. Farklı düzenleme yapıla- bilmesi ise millî güvenlik, kamu yararı, kamu düzeni gibi haklı nedenlerden birinin bulunmasına bağlıdır. Dava konusu düzenlemeyle düşünceyi açıkla- ma özgürlüğü bağlamında basın yoluyla yahut sözlü veya görüntülü yayın araçlarıyla işlenen suçlar yönünden erteleme adı altında bir olanak getirilmiş, ancak aynı tür suçların daha az cezayı gerektiren basın yoluyla yahut sözlü veya görüntülü yayın araçlarıyla işlenmemiş olanları kapsam dışı bırakılmış- tır. Aynı tür suçu işleyenler için farklı uygulama öngören bu düzenlemenin haklı bir nedeni bulunmadığı açıktır. Öte yandan, adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu sürdürmekle yükümlü olan hukuk devletinde, yalnız suç ve ceza- ların saptanmasında adil ölçülerin gözetilmesiyle yetinilemez; bunların kaldı- rılması, değiştirilmesi ya da kimi olanaklar tanınması söz konusu olduğunda da aynı ölçülerin esas alınması zorunludur. Dava konusu düzenlemeyle aynı tür suçun daha ağırını erteleme kapsamına alıp, hafif olanını bu olanaktan yararlandırmamanın adil olduğu ileri sürülemez. Açıklanan nedenlerle kural, 35 Burhan Kuzu, “Af Müessesesi ve Düşünceleri Açıklama Özgürlüğü”, Anayasa Yargısı , Sayı 18, 2001, s. 278-279; Sözüer, s.227.