Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

65 TBB Dergisi 2020 (150) Güven YARIMBATMAN B. Şartlı Salıverme ve Af Hürriyeti bağlayıcı cezaların infazında hem bireyselleştirme vası- tası, hem de cezaya seçenek bir kurum olan şartlı salıverme, kişinin mahkûm edildiği hürriyeti bağlayıcı cezadan, kanunun belirlediği bir kısmını iyi hal ve kurallara tam uyarak geçirmesi halinde, konulmuş olan şartlara her bakımdan riayet etmediği takdirde geri alınması şar- tıyla, mahkûmiyet süresini tamamen bitirmeden, merciince alınacak bir kararla salıverilmesini ve böylece serbest hayata dönmesini ya da bu hayata geçişinin kolaylaştırılmasını sağlayan bir kurumdur. 41 Mahkûmun şartlı salıvermeden yararlanması için cezasının bir kısmını cezaevinde infaz edilmiş olması ve cezaevindeki sürenin iyi halle geçirilmiş olması gerekir. Bu şartların varlığı halinde şartlı salıve- rilen mahkûm, cezasının kalan kısmını cezaevi dışında tamamlayacak- tır. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un m.107/12’ye göre şartlı salıverilen kişinin kasıtlı bir suç işlemesi ve mahkûm olması halinde şartlı salıverme kararı geri alınacaktır. Şartlı salıverme kararı ancak cezanın belirli bir kısmının iyi halle geçirilmiş olması halinde mümkündür. Buna karşılık affın uygulanabilmesi için cezanın infaz edilmesine gerek olmadığı gibi kişi hakkında soruştur- maya veya kovuşturmaya başlanması da aranmaz. Şartlı salıverme, koşulların gerçekleşmesi halinde mahkûm için bir haktır ve böyle bir durumda mahkeme şartlı salıvermeye karar vermelidir. Buna karşılık yapılan yargılama sonucunda suçluluğu sabit görülenler affedilmele- rini bir hak olarak isteyemezler. Şartlı salıverme mahkeme kararıyla olurken, af, yasama organınca bazı hallerde ise Cumhurbaşkanı tara- fından kullanılan bir yetkidir. Şartlı salıvermede deneme süresinin ka- nundaki koşullara uygun geçirilmesi halinde ceza infaz edilmiş sayılır. Ancak mahkûmiyetin sonucu olan ehliyetsizlikler ortadan kalkmaz. Mahkûmiyet tekerrür ve ertelemede de etkilerini göstermeye devam eder. Buna karşılık genel af, ceza mahkûmiyetini bütün sonuçları ile ortadan kaldırır. Özel afta ise mahkûmiyetin neticeleri ortadan kalk- mamakla birlikte, cezanın infazı yerine geçen bir deneme süresi kural kararı. Yalçın Acargün karşı oy yazısı. http://kararlaryeni.anayasa.gov.tr/Karar/ Content/d619c377-0895-4e9a-915b-568d693d3e8f?excludeGerekce=False&words Only=False (E.T. 12.12.2018). 41 Sulhi Dönmezer/Sahir Erman, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 1997, C. III, s.64.