Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

71 TBB Dergisi 2020 (150) Güven YARIMBATMAN meye ilişkin kanunlarda bu nitelikli çoğunluk aranmamaktadır. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin 4616 sayılı 23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’un 1. maddesinin 21.05.2002 tarihli ve 4758 sayılı Kanun’la yeni- den düzenlenen 2. bendinin bir af kanunu olduğu, bu nedenle de nite- likli çoğunlukla kabul edilmesi gerektiğine ilişkin kararı şu şekildedir: “ Anayasa’da, kanunlaşma süreci özel usullere bağlanmış olan yasama işlem- lerinin başka isimler altında ve farklı yöntemler uygulanarak oluşturulması durumunda, Anayasa koyucunun iradesinin tam anlamıyla etkili ve egemen kılınabilmesi için bu işlemlerin anayasal denetimlerinin gerçek nitelik ve içe- rikleri gözetilerek yapılması gerekir….Şartla salıvermenin en önemli unsur- ları, cezanın belirli bir süresinin cezaevinde çekilmiş olması ve hükümlünün bu süre içerisinde iyi hal göstermesidir. Dava konusu 2. bent ile 10 yıla kadar hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkûm olan hükümlülerin iyi halli olup olmadık- larına bakılmaksızın salıverilmelerine olanak tanınması ise, bu düzenlemenin şartla salıverilme olarak kabulünü engellemektedir….Anayasa’nın 3.10.2001 günlü 4709 sayılı Kanun ile değiştirilen 87. maddesinde Türkiye Büyük Mil- let Meclisi üye tam sayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilanına karar vermek Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır. Buna göre, “af” niteliğindeki yasama işlemlerinin TBMM üye tam sayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile kanunlaş- ması gerektiği açıktır. Dava konusu kural ise bu oran gözetilmeyerek 174 oyla kanunlaşmıştır. Açıklanan nedenlerle, 4616 sayılı Kanun’un 1. maddesinin 4758 sayılı Kanun ile yeniden düzenlenen 2. bendi Anayasa’nın 87. maddesine aykırıdır. İptali gerekir ”. 59 1982Anayasası af yetkisini TBMM’nin yanı sıraCumhurbaşkanı’na da vermiştir. Anayasa’nın 104. maddesine göre Cumhurbaşkanı “ sü- rekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletir veya kaldırır ”. Cumhurbaşkanı’na verilen bu yetki özel af yetkisidir. Toplu özel af çıkarma yetkisi münhasıran TBMM’ye aitken kişiye özgü af çı- karma yetkisi TBMM’nin yanı sıra Cumhurbaşkanı’na da aittir. 60 Ma- mafih TBMM’nin af yetkisi sebep itibarıyla sınırlandırılmadığı halde Cumhurbaşkanı’nın af yetkisi sürekli hastalık, sakatlık ve kocama se- 59 Anayasa Mahkemesi’nin 28.05.2002 tarih ve 2002/99 Esas ve 2002/51 Karar sayılı kararı. http://kararlaryeni.anayasa.gov.tr/Karar/Content/395ede4e-e84c-4327- 91c6-d9360348a956?exclude Gerekce=False&wordsOnly=False (E.T. 16.12.2018). 60 Gözler, Türk Anayasa Hukuku, s. 794.