Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

117 TBB Dergisi 2020 (151) Bilal OSMANOĞLU MİT Kanunu Ek m. 1’de istihbari nitelikli bilgi veya belgenin is- tenmesi yasaklandığına göre, bu nitelikli olmayan bilgi veya belgenin istenmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır. Ancak mahkeme- lere veya başka bir kurum ya da kişiye, MİT uhdesindeki bir bilgi ve belgenin, istihbari nitelikli olup olmadığı yönünde inceleme yetkisi ve- rilmemiştir. Bu sebeple maddeyi; adli mercilerin, MİT uhdesinde bulu- nan bir bilgi veya belge için talepte bulunabilecekleri ancak MİT’in bu bilgi veya belgeyi istihbari nitelikli görmesi halinde vermek zorunda olmadığı şeklinde anlamak gerekmektedir. 36 Maddede MİT uhdesinde bulunan bilgi ve belgelerin istenemeye- ceğinden bahsedilmiştir. Buna göre söz konusu bilgi ve belgeler, başka kişi ve kurumlarda bulunmakta ise Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafından istenebilecektir. Yalnız bu tür bir halde, ilgili bilgi ve belge- nin devlet sırrına ilişkin olup olmadığı ayrıca dikkate alınmalıdır. Son olarak bu bilgi ve belgelerin istenememesi, MİT tarafından mahkeme- ye verilmesine bir engel teşkil etmemektedir. Daha açık bir ifadeyle MİT’in kendiliğinden sunduğu bilgi ve belgelerin, hukuka uygun bir delil olarak kabul edilmesi gerekmektedir. 37 istenemeyeceği düzenlenmiştir. Bu hüküm ile MİT dışında başka bir kurum veya kuruluşta bulunması mümkün olmayan ve yedinci bölümdeki suçların konusunu oluşturan bilgi ve belgelerin adli mercilerce MİT’ten temin edilebileceği öngörül- müş ve bu şekilde adli sorumluluk yüklenen MİT’in, 2937 sayılı Kanun’un Ek 1. maddesi gereğince istendiği takdirde bu bilgi ve belgeleri adli mercilere verme- si gerektiği hüküm altına alınmıştır. Kanun koyucunun bu hükmün ihdasındaki amacı, söz konusu suçlar bakımından maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasına kat- kı sunabilecek bilgi ve belgelere sınırlama getirilmesini engellemektir”. CGK, E. 2017/16-956, K. 2017/370 ve T. 26.09.2017 (www.kazanci.com ). 36 Ünver/Hakeri de benzer bir yaklaşımla, hükmünmahkemenin isteme yetkisinden ziyade, MİT çalışanlarının, istenilen belgeleri verme zorunluluğunu kaldırdığını ifade etmektedir. Böylelikle MİT çalışanları, bilgi vermeme halinde doğabilecek cezai yaptırımlara karşı korunmaktadır. Bkz. Yener Ünver, Hakan Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, C. 2, 15. Baskı, Adalet Yay., 2019, s. 912. “Diğer taraftan, anılan Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendindeki düzenleme, MİT’e aynı zamanda idari bir görev ve sorumluluk da yüklemiştir. MİT tarafından bu kapsamda elde edilen verinin içeriği yine MİT tarafından takdir edilecektir. Böyle- likle; maddi gerçeğin ortaya çıkarılması yönünde herhangi bir katkısı olmayacak, ancak aleniyet kazanması halinde istihbarat faaliyetlerini aksatabilecek bilgilerin gizliliği korunacak ve bu bilgiler MİT bünyesinde muhafaza edilmeye devam ede- cektir”. CGK, E. 2017/16-956, K. 2017/370 ve T. 26.09.2017 (www.kazanci.com ). 37 Ünver/Hakeri, C. 2, s. 912.