Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

131 TBB Dergisi 2020 (151) Bilal OSMANOĞLU lunması halinde de isteme aykırı davranmak görevi kötüye kullanma suçunu meydana getirmeyecektir. Bu bakımdan söz konusu ifadenin, 332. madde kapsamında yalnızca kamu görevlilerinin cezai sorumlu- luğuna işaret ettiği şeklinde veya yalnızca bir “hatırlatma” mahiyetin- de olduğu yönünde bir yorumun isabetli olmayacağı kanaatindeyim. CMK m. 332 kapsamında isteme aykırı davranmanın görevi kötü- ye kullanma suçunu oluşturmayacağı diğer bir durum ise; istem ya- zısında, isteme aykırılığın TCK m. 257’ye aykırılık oluşturabileceğine ilişkin bir ihtara yer verilmemiş olmasıdır. Burada görevi kötüye kul- lanma suçunun maddi unsurlarına yeni bir husus ekliyor değiliz. Ak- sine söz konusu ihtira yer verilmeden yapılan istem, şekli eksiklik ne- deniyle 332. madde uyarınca yapılmış sayılamayacaktır ve en azından özel hukuk kişileri bakımından Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafından yapılan her türlü istem değil, ancak 332. madde kapsamın- da yapılan isteme aykırılık görevi kötüye kullanma suçunu gündeme getirmektedir. Son olarak 332. madde, istemde bulunulabilecek kişiler içinde kamu görevlilerinin de yer alması nedeniyle 161. maddeye benzer bir düzenleme içermektedir. Buna göre 332. madde uyarınca istenen bir bilgi yerine getirmeyen ve görevleri dolayısıyla haklarında (soruştur- ma yapılması ya da) kamu davası açılması, izin veya karar alınmasına bağlı bulunan kişiler hakkında, yasama dokunulmazlığı saklı kalmak üzere, doğrudan soruşturma yapılmaktadır. SONUÇ Bu bölümde ceza muhakemesinde maddi gerçeğe ulaşılmasına hizmet eden Cumhuriyet savcısı ve mahkemenin bilgi ve belge isteme yetkisi konulu çalışmamız kapsamında varılan sonuçlara yer verile- cektir. Cumhuriyet savcısı ve mahkemenin belge isteme yetkisi 5271 sayı- lı CMK’nın 161. ve 332. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanun’un 161. maddesinde Cumhuriyet savcısının adli kolluk ve diğer kamu görev- lilerinden her türlü bilgiyi isteyebileceği belirtilmiştir. Her türlü bilgi içine şüphesiz belge delilleri de girmektedir. Kanun’un 332. maddesin- de ise hem Cumhuriyet savcısının hem de mahkemenin belge istemi düzenlenmektedir. Maddede belirtilen mahkeme, ceza mahkemesidir.