Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

146 Yüksek Yargı Organlarının Kararlarına Uygulanan Kısmi Erişim Engelinin İdare Hukuku ... tazminat davalarında herhangi bir değer sınırı öngörülmeksizin istinaf yoluna başvurulabileceği ifade edilmiştir. Dolayısıyla manevi tazmi- nat davaları, HMK’daki üç bin Türk Lirası olan kesinleşme sınırının istisnasıdır. Yine Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) m. 272/3 – (a) hükmünde hapis cezasından çevrilen adli para cezaları hariç sonuç olarak belirlenen üç bin Türk Lirası ve altındaki adli para cezaların- dan mahkûmiyet hükümlerine, üst sınırı beş yüz günü geçmeyen adli para cezasını gerektiren suçlardan verilen beraat hükümlerine ve ka- nunlarda kesin olduğu yazılı ilk derece mahkemesi kararlarına karşı istinaf yoluna gidilemeyeceği açıkça belirtilmiştir. Dolayısıyla HMK m. 341/2’deki ve CMK m. 272’deki hallerde yerel mahkemelerin ve- recekleri karar kesin olduğundan öncelikle istinaf ve daha sonrasında temyiz yoluna gidilemeyeceğinden, idari yargıda olduğu gibi adli yar- gıda da kanun yararına temyiz edilen kararlar dışındaki yerel mahke- me kararlarının da erişime açılması gerekmektedir. B. Yüksek Yargı Organlarının Kararlarına Erişim Hakkının Mevzuattaki Yeri Yüksek yargı organlarının kararlarına erişim hakkı, temelde bil- gi edinme hakkına dayanmaktadır. Bilgi edinme hakkı, Anayasa’nın 74/3. maddesinde “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvur- ma hakkına sahiptir” hükmü ile Anayasal güvence altına alınmıştır. Ancak Anayasa’da tek bir cümlede güvence altına alınan bu hakkın kullanılmasının ve sınırlarının ayrıntıları 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nda 12 düzenlenmiştir. Kanun’un 15. maddesi ile 28. maddesi arasında (bu maddeler dâhil) bilgi edinme hakkının sınırları, başka bir deyişle bilgi edinme hakkının kullanılamayacağı haller tah- didi olarak sayılmıştır. Bu haller; • Yargı denetimi dışında kalan işlemlere ilişkin bilgiler, 13 (m. 15) 12 24.10.2003 tarihli ve 25269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş- tir. İlgili Resmî Gazete’nin orijinal sayısı için bkz. https://www.resmigazete.gov. tr/eskiler/2003/10/20031024.htm, ET. 06.08.2020. 13 15. madde yargı denetimi dışında kalan işlemlere bir istisna getirmiş ve eğer bu iş- lemler; kişinin çalışma hayatını ve meslek onurunu zedeleyecek nitelikteyse buna ilişkin belgelerin de bilgi edinme kapsamında olacağını düzenlemiştir.