Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

157 TBB Dergisi 2020 (151) Murat Buğra TAHTALI Gazete’de yayımlanmak suretiyle herkesin erişimine açık hale getiri- leceği hükme bağlanmıştır. Bunun yanında Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 363. maddesinde 42 ve İYUK 51. maddesinde 43 adli ve idari yargıda ilk de- rece mahkemeleri veya bölge mahkemelerinin, temyiz mercileri önü- ne gitmeden kesinleşen ancak daha sonrasında hukuka aykırı olduğu anlaşılan kararlarına karşı “Kanun yararına temyiz” adı verilen kanun yoluyla, uygulamada daha sonrasında yapılacak yargılamalara ve uy- gulayıcılara örnek teşkil edecek şekilde Adalet Bakanlığı veya ilgili yüksek mahkemeye bağlı Başsavcılık tarafından kararın yeniden in- celenmesi öngörülmüştür 44 . Her iki maddede de kanun yararına tem- yiz edilerek temyiz mercileri tarafından yeniden incelenen ve hukuka aykırı bulunan bu kararların Resmî Gazete’de yayımlanacağı belirtil- mektedir. Uyuşmazlık Mahkemesi Kanunu’nun 29. maddesinde ise “ Uyuş- mazlık Mahkemesinin kararları kesindir. Başkanın uygun göreceği kararlar 42 HMK m. 363: “(1) İlk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incele- mesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına ve bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla kesin olarak verdikleri karar- lar ile yine bu sıfatla verdikleri ve temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı veya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kanun yararı- na temyiz yoluna başvurulur. (2) Temyiz talebi Yargıtay’ca yerinde görüldüğü takdirde, karar kanun yararına bozulur. Bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz. (3) Bozma kararının bir örneği Adalet Bakanlığına gönderilir ve Bakanlıkça Resmî Gazete’de yayımlanır”. 43 İYUK m. 51: “(1) İdare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak ver- diği kararlar ile istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulu- nan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenler, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden Başsav- cı tarafından kanun yararına temyiz olunabilir. (2) Temyiz isteği yerinde görüldüğü takdirde karar, kanun yararına bozulur. Bu bozma kararı, daha önce kesinleşmiş olan merci kararının hukuki sonuçlarını kal- dırmaz. (3) Bozma kararının bir örneği ilgili bakanlığa gönderilir ve Resmî Gazete’de ya- yımlanır”. 44 Tekrardan incelenerek kanun yararına temyiz edilen (bozulan) karar, mevcut ta- raflar bakımından bir etki doğurmamakla beraber, uygulayıcılar ve hâkimler açı- sından benzer konularda aynı hataların tekrar edilmesinin önlenmesi açısından önem arz etmektedir.