Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

188 İcra ve İflas Kanunu m. 362/a Hükmü ve Süreli Haczedilmezlik Özellikle Anayasa’nın 17. maddesindeki maddî ve manevî varlı- ğın korunması hakkı bağlamında konu ele alındığında gerek insanî gerekse de diğer kişilerle toplumun menfaatlerinin gözetilmesi gerek- liliği gibi sebeplerle haciz işlemine sınırlamalar konulmuştur. 31 “Hac- zedilmezlik” (Unpfändbarkeit) olarak adlandırılan bu durum, Kanun koyucu tarafından İcra ve İflâs Kanunu’nun 82 vd. maddelerinde dü- zenlenmiştir. “Haczi caiz olmayan mallar ve haklar” başlıklı 82. mad- de ve “kısmen haczi caiz olan şeyler” başlıklı 83. madde birlikte değer- lendirildiğinde İcra ve İflâs Kanunu’nun sosyal ve insanî yönü ortaya çıkacaktır. Zira bu maddeler ile alacaklı ile borçlu arasındaki menfaat dengesi korunmaya çalışılmıştır. Bir icra takibinde esasen alacaklının alacağına kavuşarak hukuken tatmin edilmesi amaçlansa da borçlu- nun temel hak ve özgürlüklerinin de takip içerisinde dikkate alınması gereklidir. Menfaatler dengesine uygun bir düzenleme ve bu amaçlı tüm uygulamalarda buna riayet edilmesi elzemdir. 32 İcra ve İflas Kanunu’nun 82. ve 83. maddeleri, icra hukukunun sosyal yönünü ön plana çıkararak borçlunun pek çok mal varlığının ta- hke/Wolf-Dietrich Walker/Sibylle Kessal-Wulf, Vollstreckung und Vorläufiger Rechtsschutz, 5. Auflage, Köln 2011, § 850a, Rn. 1; Johann Kindl/Caroline Meller- Hannich/Hans-Joachim Wolf, Gesamtes Recht der Zwangsvollstreckung, 3. Auf- lage, Baden-Baden 2016, § 850a, Rn. 2 vd.; Postacıoğlu/Altay, s. 410-411; Kuru, El Kitabı, s. 502; Kuru, İcra ve İflâs Hukuku, s. 245; Üstündağ, s. 172; Pekcanıtez/Ata- lay/Sungurtekin Özkan/Özekes, İcra Hukuku, s. 278-280; Pekcanıtez/Atalay/ Sungurtekin Özkan/Özekes, İcra Hukuku Ders Kitabı, s. 157-158; Bulut, s. 1073 vd.; Akil, Meskeniyet İddiası, s. 776; Murat Dönmez, İcra ve İflâs Hukukunda Meskeniyet İddiası (İİK m. 82/12), İzmir 2009, s. 1-2, (Dönmez, Meskeniyet İddia- sı). Benzer yönde bkz: Muhammet Özekes/Pınar Çiftçi, Anayasa Mahkemesi’nin Aile Konutunun Haczedilmezliği (Eşin Meskeniyet İddiası) Hakkındaki Kararı Çerçevesinde Tespit, Değerlendirme ve Eleştiriler, Lexpera Blog Yazısı, https:// blog.lexpera.com.tr/anayasa-mahkemesinin-aile-konutunun-haczedilmezligi- hakkindaki-karari-degerlendirme/, E.T.: 12.04.2020. 31 Muhammet Özekes, İcra Hukukunda Temel Haklar ve İlkeler, Ankara 2009, s. 152 vd.; Çiftçi, Menfaat Dengesi s. 272 vd.; Akil, Meskeniyet İddiası, s. 777. 32 Pekcanıtez/Atalay/Sungurtekin Özkan/Özekes, İcra Hukuku, s. 280 vd.; Pekca- nıtez/Atalay/Sungurtekin Özkan/Özekes, İcra Hukuku Ders Kitabı, s. 166; Yıl- dırım/Deren Yıldırım, s. 141 vd.; Özekes, s. 221 vd.; Çiftçi, Menfaat Dengesi, s. 40 vd.; Pınar Çiftçi, “Menfaat Dengesi Çerçevesinde Genel İcra Hukuku ile Kamu İcra Hukukunun Karşılaştırılması”, Prof. Dr. Burhan Ceyhan’a Armağan, DE- ÜHFD, C. 12, Özel Sayı, Y. 2010, s. 316 vd., (Çiftçi, Menfaat Dengesi Çerçevesin- de); Akkaya, s. 857; Bulut, s. 1075-1076; Akil, Meskeniyet İddiası, s. 777; Dönmez, Meskeniyet İddiası, s. 1-4. Baur/Stürner/Bruns, § 23, s. 258 vd.; Brox/Walker, s. 138 vd.; İsviçre hukuku için bkz.: Spühler, Rn. 468-473; Staehelin/Bauer/Staehe- lin, Art. 92, Rn. 3.