Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

200 İcra Dairesi Tarafından Vaktinden Evvel Satış GİRİŞ Alacaklının, tahsil edemediği alacağının devlet eliyle tahsilini sağlamak amacıyla başlattığı icra takibinin, alacağa kavuşmak bakı- mından son halkasını oluşturan ödeme veya paylaştırma işlemlerin- den önceki satış işleminde esas kural, talep neticesinde satış işleminin yapılmasıdır. Satış talep edilmesi belirli bir süreye bağlı olup bu süre, taşınır mallar bakımından hacizden itibaren altı ay iken taşınmaz mal- lar bakımından bir yıldır. Satış işleminin yapılabilmesi için yalnız talep yeterli olmayıp aynı zamanda satış giderlerinin peşin olarak ödenmesi gerekir. Alacaklı veya borçlu, talep ettikleri ve giderleri peşin olarak yatırdıkları takdirde icra dairesi satış işlemini yapar ve borçlunun bor- cuna yetecek tutarda haczettiği mal veya haklarını satarak alacağa kar- şılık teşkil eden tutarda bedeli tahsil etmeye çalışır. Talep üzerine satışın yanında, İcra ve İflâs Kanunu 1 m.113/2’de yer alan düzenlemeye göre icra müdürünün her zaman kendiliğinden satışa karar verebileceği ancak bunun haczedilen malın kıymeti hızla düşüyorsa veya muhafazası masraflıysa mümkün olabileceği kaleme alınmıştır. Bu hükmün tartışılmaya değer birçok yönü bulunmaktadır. Nitekim, kıymeti süratle düşen veya muhafazası masraflı olan mallar- dan anlaşılması gerekenin ne olduğu; icra müdürünün bu şekilde satış kararı vermesi halinde giderlerin ne şekilde ödeneceği ve bu satışın ne şekilde yapılacağı; icra müdürünün kendiliğinden satış kararı vermesi hakkında kanunda yer alan “her zaman” ifadesinin nasıl yorumlan- ması gerektiği gibi sorular akla ilk gelen tartışılması gereken nokta- lardır. Çalışmamızda icra dairesi tarafından vaktinden önce yapılması mümkün olan satış ele alınacak ve tartışılması gereken noktalar hak- kında çözüm önerileri sunulmaya çalışılacaktır. I. İCRA HUKUKUNDA SATIŞ İŞLEMİ A. Genel Olarak Borçlunun borcunu ödememesi halinde alacaklı tarafından başla- tılan icra takibi neticesinde haczedilen şeyin para dışında bir mal veya hak olması durumunda, 2 bu mal veya hakkın icra dairesi tarafından 1 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu, Yayım Tarihi: 19.06.1932, Sayı: 2128. 2 Baki Kuru, İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı (El Kitabı), Adalet Yayınevi, Ankara, 2013, s.601.; Hakan Pekcanıtez/Oğuz Atalay/Meral Sungurtekin Özkan/Mu- hammet Özekes, İcra ve İflâs Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2013, s.355.; Ra-