Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

213 TBB Dergisi 2020 (151) Tuğçe ARSLANPINAR TAT kaldırılması kararı ardından süresi içerisinde borçtan kurtulma davası açmazsa veya açtığı borçtan kurtulma davası hakkında genel mahke- me tarafından ret kararı verilirse o takdirde geçici haciz; borçlu ihti- yati haciz kararından sonra aleyhinde başlatılacak takip veya açılacak dava neticesinde başarısız olursa o halde de ihtiyati haciz kesin hacze dönüşür. Bu şekilde geçici ve ihtiyati haczin kesin hacze dönüşmesi halinde artık icra dairesi, kendiliğinden yaptığı satış neticesinde elde ettiği bedeli alacaklı/alacaklılara öder/paylaştırır. Bu durumda borç- lunun diğer mallarının satılması uzun sürebileceğinden duruma göre icra dairesi tarafından İİK m. 113 f.2 kapsamında satılan malların satış bedeli alacaklılara İİK m. 138 f.1 kapsamında avans olarak dağıtılır. F. Hukuki Niteliği İcra dairesi tarafından vaktinden evvel kendiliğinden yapılacak satışın hukuki niteliğinin ne olduğunun belirlenmesi için öncelikle bu işlemin icra takip işlemi olup olmadığını 36 ve icra takip işleminin un- surlarını taşıyıp taşımadığını değerlendirmek gerekir. Bu değerlendir- meyi yaparken ise icra dairesi tarafından kendiliğinden yapılan satış işlemi, icra takip işlemi olmanın özellikleri 37 bakımından tek tek ince- lenmelidir. Öncelikle belirtmek gerekir ki bir işlemin icra takip işlemi sayılabilmesi için taraf talebi üzerine yapılmış olması varlığı gereken bir şart değildir. Başka bir deyişle İcra ve İflâs Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin, icra takip işlemlerinin talep üzerine yapılması yönün- de olduğu görülse de icra dairesi tarafından kendiliğinden satış yapı- labileceği hallerde olduğu gibi bu kural mutlak değildir. Vaktinden önce yapılacak bu satış işlemi, icra organları vasıtasıyla borçluya karşı yapılan bir işlem olma özelliğini taşır. Ancak icra dairesi tarafından yapılan bu işlemin takibi ilerletici nitelikte olup olmadığını tartışmak gerekir. Taşınır malların haczinden sonra, malların kıymeti- nin hızla düşmesi veya muhafaza masraflarının fazla olmasından ba- hisle kendiliğinden satış kararı verilmesi ve satışın gerçekleştirilmesi, takibi bir sonraki aşamaya geçirmek konusunda icra dairesine derhal 36 Pazarlık suretiyle satışın bir cebri takip işlemi olduğu yönünde bkz. Seda Öz- mumcu, Cebri İcra Hukukunda Pazarlık Suretiyle Satış, Vedat Kitapçılık, İstan- bul, 2005, s.73. 37 Umar, s.190 vd.; Timuçin Muşul, İcra ve İflâs Hukukunda Şikâyet (Şikâyet), Ada- let Yayınevi, Ankara, 2014, s.61.; Boran Güneysu, s.37 vd.; Pekcanıtez/Atalay/ Sungurtekin Özkan/Özekes, s.55.