Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

243 TBB Dergisi 2020 (151) Hakan PEKCANITEZ / Nedim MERİÇ ipoteğe yönelik takipte ipotek alacaklısının satış isteme hakları bağım- sız olarak mevcuttur. İsviçre’den farklı olarak İcra ve İflâs Kanunumuzda borçlu haciz- li taşınmaz mallar ile ipotekli taşınmaz malların satışını alacaklıların onayıyla dahi isteyememektedir. Kanunumuzda taşınmaz malların satışını borçlunun isteyebileceğine ilişkin bir düzenlemenin bulun- mamasının sebebi İİK m. 113 f. 1 hükmünün taşınmazlar bakımından uygulanacağının düşünülmesi değildir. Her ne kadar Üstündağ 18 bu husustaki ihtilafa dikkat çekmişse de bu konuda kanun koyucunun kasıtlı sustuğunu düşünmek gerekir. Kanun koyucu bilinçli olarak taşınmaz mallar bakımından borçluya satış talep etme hakkı tanıma- mıştır. Bu tercihin gerekçesi belki de taşınmaz malların değerinde ani değişikliklerin yaşanmayacak olması sebebiyle borçlunun satış talep etmesinde korunması gereken bir menfaatinin bulunmadığının düşü- nülmesidir. B. Borçlunun Talebiyle Satışın Kesin Hacizle Sınırlandırılması Yukarıda borçlunun vaktinden evvel satış talebinde bulunabilece- ğinin Kanun’da düzenlendiğini belirttik. 19 Vaktinden evvel satış, ala- caklı talep etmeden borçlunun satış talep etmesini ifade etmekte olup, İsviçre hukukunda geçici ve ihtiyatî hacizde borçlunun satış talep ede- bileceği kabul edilmektedir. 20 Ancak bu görüşler yönünde verilen bir Federal Mahkeme kararına rastlamadık. Tespit ettiğimiz Federal Mah- keme kararları ise ihtiyatî hacze, geçici hacze ve de kiralayanın hapis hakkı için defter tutulması durumunda icra dairesinin vaktinden evvel kendiliğinden satış yapılabileceğine ilişkindir. 21 Hukukumuzda İİK m. 108 hükmü geçici ve ihtiyaten haczedilen malların ancak İİK m. 113 f. 2’ye göre, yani icra dairesinin hacizli malın kıymetinin hızla düşmesi veya muhafaza masraflarının fazla olması durumunda satılabileceğini belirtir. Hükümdeki bu açık ifade dolayı- sıyla geçici haciz ve ihtiyatî haciz durumunda borçlu satış talep ede- mez. Bu durumda vaktinden evvel satış başlığını taşıyan ve borçluya 18 Üstündağ, s. 238. 19 Bkz. yukarıda II A. 20 Suter, s. 1142; Schlegel/Zopfi, s. 760. 21 BGE 127 III 113; BGE 47 III 203 E.3; BGE 35 I 814, BGE 101 III 29 E.