Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

244 Borçlunun Talebiyle Satış vaktinden evvel satış isteme yetkisi veren İİK m. 113 f. 1 ihtiyatî haciz ile geçici haciz bakımından uygulanabilir bir hüküm değildir. Kanımızca İİK m. 108 düzenlemesi yerindedir. Her ne kadar ihtiyatî ve geçici hacizde borçlunun tasarruf yetkisi kısıtlanmış ve bu kısıtlanmanın dengelenmesi için borçlunun mallarının satılmasını iste- yebileceği düşünülse bile, haciz yoluyla takibin kesinleşmediği bir aşa- mada borçlu henüz alacaklının talep hakkı karşısında karşı bir konum- da değildir. Çünkü belki alacaklı bu hacizleri hiç kesinleştirmeyecek, satışı da kendisi için uygun görülmeyecektir. Haczin ve satışın esasen alacaklının alacağına kavuşma aracı olduğu düşünülürse, alacaklının alacağını kesin olarak elde etme iradesini ortaya koymadan borçluya bu şekilde imkân tanımak doğru değildir. Alacaklı, ihtiyati veya geçici hacizde o an için alacağını korumak iradesini ortaya koymuş ancak henüz satış ve paraya çevirme konusunda bir aşamaya gelmemiştir. Bu özelliğin eksikliği nedeniyle borçlunun malları üzerinde tasarruf yetkisinin kısıtlanması tek başına vaktinden evvel satış için yeterli ol- mayacaktır. Yukarıda ifade ettiğimiz üzere borçlu kesin haczedilen malvarlığı- nın satılmasını isteyebilir. İİK m. 113 f. 1’deki ifade borçlunun vaktin- de, yani kesin haciz durumunda satış isteyebileceğini ifade eder. Şüp- hesiz borçlunun aleyhine yapılan bir takipte haczedilen malını satmak için uğraşması kolay tesadüf edilebilecek bir şey değildir. Bu nedenle Yargıtay kararlarının nadir olması doğaldır. Yukarıda verdiğimiz Yar- gıtay kararı 22 olağan bir takipteki kesin hacizde borçlunun da satış is- teyebileceğini gösterir. C. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takipte Borçlunun Satış Talep Etmesi İİK m. 150/g hükmü, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipler bakımından müşterek hüküm olup, paraya çevirme usulü başlığı bir kısım maddelere atıf yapmıştır. Hükme göre 93, 96, 97, 97/a, 98 ve 99 uncu maddeler ile 112’den 137’ye kadar olan maddeler rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takiplerde de uygulanır. Bu hüküm dolayısıyla rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte 22 Bkz. yukarıda dp. 17