Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

263 TBB Dergisi 2020 (151) Ferhat CANBOLAT / Günhan GÖNÜL KOŞAR politik olayların izlenerek değerlendirilmesini sağlamak suretiyle bir kamu görevi icra etmektedir. 7 Basının görevleri doktrinde farklı sınıflandırmalara tabi olmuştur. Bir görüş bu sınıflandırmayı (i) haber verme görevi, (ii) denetim ve eleştiri görevi, (iii) kamuoyu oluşturma görevi, (iv) eğitim ve öğretim görevi biçiminde yapmaktadır. 8 Bir başka görüş ise (i) kamuoyu için önem arz eden konularda halkı bilgilendirme işlevi (bilgilendirme iş- levi) ve (ii) özel olarak önemli hususlarda eleştiri yaparak kamuoyu- nu yönlendirme işlevi (eleştiri işlevi) biçiminde bir sınıflandırma yap- maktadır. 9 İsviçre Federal Mahkemesi’ne göre ise basının görevi, toplumu siyasi, ekonomik, bilimsel olaylar hususunda bilgilendirmek, edebi ve sanat olayları hakkında yönlendirmek, kamu yararının söz konu- su olduğu meselelerde tartışma başlatmak ve çözümlerin bulunması için aracı olmak, devlet yönetimi ve özellikle kamu parasının harcan- ması konusunda bilgi talebinde bulunmak, kamu işlerindeki her tür- lü suiistimalleri araştırarak bunları ortaya çıkarmak ve bunu halka iletmektir. 10 Yerine getirdiği bu görevler ve doğurabildiği bu etki nedeniyle basının büyük bir öneme sahip olduğu tartışmasızdır. Bu görev, etki ve önem, ufak ifade farklılıkları ile Yargıtay kararlarında defalarca şu şekilde dile getirilmiştir: “ Basın özgürlüğü , Anayasa’nın 28. maddesiyle 5187 sayılı Basın Yasası’nın 1. ve 3. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerde basının 7 Özel, Medya, s. 44; Reisoğlu, s. 296; Belli, s. 61. 8 Belli, ufak bir farkla, iv. görevi “diğer görevler” olarak nitelendirmektedir. Belli, s. 62-64. Akipek/Akıntürk/Ateş Karaman ise, (i) haber verme, (ii) eleştirme ve top- lumu aydınlatma ve (iii) kamuoyu oluşturma biçiminde üçlü ayrımla yetinmek- tedir. Bkz. Jale G. Akipek/Turgut Akıntürk/Derya Ateş Karaman, Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, C.I, Beta Yayınevi, İstanbul 2014, s. 387. 9 M. Kemal Oğuzman/Özer Seliçi/Saibe Oktay-Özdemir, Kişiler Hukuku Gerçek ve Tüzel Kişiler, Filiz Kitabevi, İstanbul 2015, s. 205. Aynı yönde bir diğer yakla- şım için bkz. Serap Helvacı, Türk ve İsviçre Hukuklarında Kişilik Hakkını Koru- yucu Davalar, Beta Yayınevi, İstanbul 2001, s. 121-122. 10 Federal Mahkeme’nin BGE 37 I 388 sayılı kararı için bkz. Heinz Hausheer/Regina E. Aebi-Müller, “Persönlichkeitsschutz und Massenmedien - Eine Darstellung der aktuellen privatrechtlichen Ausgangslage”, recht Zeitschrift für juristische Wei- terbildung und Praxis 2004, (s. 129-150) s. 139.