Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

274 Basın Yoluyla Kişilik Hakkının İhlalinin Tespitinde Kullanılan Yargıtay ve Avrupa İnsan Hakları ... kamu yararına üstünlük tanınmaktadır. Üstün nitelikte kamu yararı- na örnek olarak trafik kazalarının önlenmesi amacıyla araç sürücüle- rine alkol testi uygulanması, hüküm giyen suçlunun cezaevine konul- ması veya salgın hastalıkta aşı mecburiyeti verilebilir. 56 Öte yandan, üstün nitelikte kamu yararının hukuka uygunluk sebebi teşkil ettiği en önemli alanı kitle iletişim araçları oluşturmaktadır. 57 Bu noktada özellikle basın, bilgileri topluma aktarma suretiyle toplumun bilinç- lenmesini ve eleştirilerde bulunmak suretiyle kamuoyunu oluşturma hak ve görevini yerine getirdiğinden bu görevlerini icra ederken üstün nitelikte kamu yararına dayanabilir. Basın organları görevlerini yerine getirirken şeref ve haysiyet, özel ve sır alanları, resim, ses ve ad gibi çeşitli kişisel değerleri ihlal edebilirler. Bu gibi hallerde basının icra ettiği görev nedeniyle kamu yararı ile ihlal edilen kişilik değeri karşı karşıya gelmektedir. Bu nok- tada hangisine üstünlük tanınacağına karar vermek o kadar kolay olmayabilir. Kitle iletişim araçları nedeniyle meydana gelen bu zo- runlu menfaat çatışmasının mevcudiyeti durumunda hâkim, kişilik hakkının korunmasına ilişkin menfaat ile kamunun haber alma ve bilgilendirilmeye ilişkin menfaatini somut olayın özelliklerini göz önüne alarak, tartarak olayda hukuka uygunluğun bulunup bulun- madığını belirler. 58 Yargıtay da bu durumda genel durumlardaki hukuka aykırılık teşkil eden eylemlerin değerlendirilmesinden farklı bir yöntemin izlenmesi gerektiğini ifade etmiş 59 ve ardından çeşitli ilkeleri ortaya koymuştur. Buna göre her somut olayda Yargıtay’ın ortaya koyduğu ölçütler ışığında değerlerin tartılması suretiyle bir sonuca varılması gerekir. 60 56 Akipek/Akıntürk/Ateş Karaman, s. 402; Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 205; Öztan, s. 285. 57 Helvacı, Davalar, s. 119; Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 205. 58 Helvacı, Tekinay Armağanı, s. 340. İsviçre hukukunda da aynı yaklaşım söz ko- nusudur. Bkz. Saxer, s. 22 vd. Çatışan yararların tartılması ilkesine ilişkin olarak detaylı açıklama için bkz. Teitler, s. 66 vd.; Tandoğan, s. 17; Kaneti, s. 11 vd. Sero- zan, Düşünceler, s. 104 vd.; Kara Kılıçarslan, s. 142. vd. 59 Yargıtay HGK, E. 2008/4-263, K. 2008/262, T. 19.3.2008. 60 İsviçre hukukunda da değerlerin tartılması yöntemiyle üstün nitelikte kamu ya- rarı biçiminde hukuka uygunluk sebebinin mevcut olup olmadığının belirlenmesi gerektiği savunulmaktadır. Bu yöntemin İsviçre hukukunda nasıl uygulandığına ilişkin olarak bkz. Cramer, s. 121 vd.; Zulauf/Sieber, s. 111 vd.