Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

317 TBB Dergisi 2020 (151) Abdurrahman Ali YILDIRIM gibi özellikler aranan birtakım tıbbi müdahalelerde aranmaması ge- rekliliği de öğretide tartışılmaktadır. Bununla birlikte, mevzuatta ve karşılaştırmalı hukukta endikasyon içermeyen tıbbi müdahalelere yö- nelik özel kanun düzenlemeleri yapılarak müdahale hukuka uygun hale getirilebilmektedir. 35 3- Yaşamı Sonlandırmaya Yönelik Tıbbi Müdahaleler Sağlık hukuku, tıp etiği ve münhasıran biyoteknoloji hukuku al- tında incelenebilecek bir diğer mesele ise yaşamın sonuna dair temel bir tartışma olan ötenazi meselesidir. Etik temelindeki yaklaşım fark- lılığından yola çıkılarak birtakım ülkelerce ötenaziye izin verilmekte veya ülkemizde olduğu gibi yasaklanmaktadır. Kişinin kendi yaşamı- na son vermesine izin verilmemesindeki temel neden, insan yaşamının dokunulmazlığı ve kişinin kendi yaşamı üzerinde dahi tasarrufta bulu- namayacağı ilkesine dayanmaktadır. Ötenaziye izin verilmesinde ise, hastanın karar verme konusundaki irade özerkliği ve hasta özerkliği ile kişi onuruna saygı temelinde birtakım ilkeler vurgulanmaktadır. 36 Ötenazide tıbbi imkânsızlık nedeniyle tedavi sunulamayacak bir hastaya, yaşamını onurlu sonlandırma (iyi ölüm) saikiyle, kısıtlı kamu kaynaklarının değerlendirilmesi de gözetilerek acı çekmeden yaşamı- nı kendi iradesi ve tıp marifetiyle bitirme kararının aktif ya da pasif şekilde icra edilmesi söz konusudur. Aktif ya da pasif ötenazinin icra edilmesinde kullanılan araçların yanı sıra ötenaziye yaklaşımdaki de- ğişkenliğin de modern biyoteknoloji uygulamalarının etkisinde oldu- ğu yadsınamaz bir gerçekliktir. Gelişen biyoteknolojiyle birlikte insana ve insan onuruna yakla- şımda birtakım farklılıklar söz konusu olmakta, hümanizm eksenin- deki temel hukuki savlar zaman geçtikçe transhümanizm akımından etkilenmektedir. İnsan onuruna yaklaşımda irade özerkliği vurgusu; evrensel ve ampirik olmayan temelde insan onuruna yaklaşım doğrul- tusunda karşı çıkılan ötenaziye izin verilmesi şeklinde bir akıma sebep olmuştur. Dolayısıyla ötenazi ve yaşamı sonlandırmaya dair görüşler 35 Hakeri, s. 361 - 363 36 Nahide Avşar, Pelin Günay, “Çoklu Politika Penceresi’nden Ötanazi: Türkiye’ye Bakış”, Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1-2, 2016, s.54- 66