Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

371 TBB Dergisi 2020 (151) Nadire ÖZDEMİR ve gerekçeleri temellendirememe meseleleri söz konusu olabilir. 53 Pra- tik zorluklar ise kırılgan bireylerin kim olduğunu belirleyip bunlara koruma sağlama hususunda yaşanabilir. 54 Ancak sosyal bilimlerdeki pek çok kavram gibi kırılganlığın da belirsizliği kullanıldığı alana iliş- kin esneklik sağlamaktadır. Bu doğrultuda biyoetik, hukuk, ekonomi ve hatta uluslararası savaş gibi pek çok konuda kırılganlık kavramı mevcut sorunları yeniden düşünmek ve farklı çözüm yolları üretmek açısından elverişli bir paradigma sunmaktadır. 55 III. Kırılganlık Karşısında Özerklik Kırılganlık paradigması çeşitli konular bağlamında hukuk ve si- yaset teorilerinde yeni pencereler açmıştır. Bu başlık altında özel ola- rak kırılganlığın hukuk, siyaset ve ahlak teorilerinde temel teşkil eden bireysel özerklik kavramı ışığında nasıl değerlendirilebileceği ve bu değerlendirmenin hangi kırılganlık anlayışıyla daha uygun düşeceği tartışılacaktır. Kırılganlık kavramı insan anlayışı ve etik hususunda da belirli tercihler ortaya koyduğu ve nihayetinde devletin sorumluluğu- na ilişkin eşitlik ve sosyal adalete dair bir düşünme yolu sunduğu için tartışma çerçevesinde bu hususlara da özerklikle ilgisi kapsamında kı- saca değinilecektir. Kırılgan özne yaklaşımı, özerklik değerine ilişkin tartışmalara ön- celikli olarak belirli bir insan anlayışı ortaya koyma bağlamında sira- yet etmiştir. Kırılgan insan, hayatının çeşitli dönemlerinde karşılaşa- bileceği zarara ve riske karşı hassas bir yapıdadır. Özellikle yukarıda aktarılan Turner, Fineman ve Herring’in evrensel kırılganlık yaklaşı- mına göre insan olmanın doğal bir koşulu olarak kırılganlık karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla hukuk kitaplarında genel olarak temel alınan “ayrıcalıklı, varlıklı, sağlıklı, yetişkin erkek” insan anlayışına tezat, di- ğer insanlarla ilişki içerisinde, hayatının herhangi bir döneminde zara- ra açık kırılgan insan anlayışı hukuki sorumlulukların ve düzenleme- lerin doğasını değiştirir niteliktedir. 56 Bu anlamda kırılganlık kavramı 53 Hurst, s. 191. 54 Hurst, s. 191. 55 Alyson Cole, “Hepimiz Yaralanabiliriz, ama Bazıları Diğerlerinden Daha Çok Yaralanabilir: Yaralanabilirlik Çalışmalarının Politik Muğlaklığı, Tereddütlü Bir Eleştiri”, Cogito Yaralanabilirlik içinde, Sayı 87, 2017, s. 75. 56 Julie Wallbank/Jonathan Herring, “Introduction: vulnerabilities, care and family