Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

35 TBB Dergisi 2020 (151) Kadriye BAKIRCI Sözleşme, ayrımcılık temellerine dayalı şiddet ve taciz biçimlerin- den biri olan toplumsal cinsiyet rollerine dayalı şiddet ve tacizi ayrıca tanımlamaktadır. Sözleşme uyarınca, “toplumsal cinsiyet rollerine da- yalı şiddet ve taciz”, cinsiyetlerinden veya toplumsal cinsiyet rollerin- den dolayı kişilere yöneltilen, veya belirli bir cinsiyetten veya toplum- sal cinsiyetten olan kişileri orantısız şekilde etkileyen şiddet ve taciz anlamına gelir (m.1/b). Kadına yönelik şiddet sorunu ilk olarak 1989 yılında BMKadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi’nin 12 sayılı Tavsiye Kararı, daha sonra 1992 yılında 19 sayılı Tavsiye Kararı 10 ile ve 1993 yılında ise BM Kadınlara Yönelik Her Türlü Şiddetin Orta- dan Kaldırılması Bildirgesi’nin kabul edilmesiyle uluslararası toplu- mun gündemine girmiş ve görünür hale gelmiştir. Kadınlara Yönelik Her Türlü Şiddetin Ortadan Kaldırılması Bildirgesi, “kadına yönelik şiddeti” tanımlayan ilk uluslararası belgedir. 11 2011 yılında kabul edi- len Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Ortadan Kaldırılması ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi (İstanbul Sözleşmesi) ise “toplumsal cinsiyet rolleri”ni, “kadınlara yönelik top- lumsal cinsiyet rollerine dayalı şiddet”i, ve “ev içi şiddet”i de tanımla- yan ilk uluslararası belgedir. 12 III. SÖZLEŞME’NİN KAPSAMI 1. Sözleşme’nin Sektörler Bakımından Kapsamı Sözleşme, ister kentsel ister kırsal alanda olsun, hem kayıtlı hem kayıtdışı ekonomideki, hem özel sektördeki hem kamu sektöründeki tüm sektörleri kapsamaktadır (m.2). 2. Sözleşme’nin Kişiler Bakımından Kapsamı 2.1.Genel Olarak İş Yaşamında Şiddet ve Tacizin Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi, tüm bağımlı ve bağımsız çalışanları, stajyer ve çıraklar dahil mesleki 10 BM Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi 2017 yılında 19 sayılı Tavsiye Kararı’nı 35 sayılı Tavsiye Kararı ile güncellemiştir. 11 Kadriye Bakırcı, “İş Hayatında Kadına Yönelik Şiddet ve Mobbing”, Kadının Ça- lışma Hayatındaki Yeri, TÜMES Yayını, 2020. 12 Kadriye Bakırcı, “Istanbul Sözleşmesi”, Ankara Barosu Dergisi , Yil:73, Sayi:2015/4.