Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

70 Uzlaştırma Sürecinde Suça Sürüklenen Çocuklara İlişkin Bazı Sorun ve Değerlendirmeler pılacağı tarihte reşit olunması halinde teklifin muhatabı artık kanuni temsilciye değil, reşit olan muhataba yapılacaktır. 28 Ancak yargılama aşamasında suça sürüklenen çocuğun reşit olması durumunda önce- sinde yapılmış olan uzlaştırma sürecine ilişkin işlemler, usulüne uy- gun yapılmış olması kaydıyla geçerliliğini koruyacaktır. 29 Suça sürüklenen çocuğun kanuni temsilcisi de yine TMK’da yer alan hükümlere göre belirlenecektir. TMK m.342’ye göre, anne ve baba velayet hakları çerçevesinde çocuğun kanuni temsilcileridir. Ço- cuk üzerinde velayet hakkının söz konusu olmadığı hallerde ise TMK m.404’e göre çocuk vesayet altına alınır ve kendisine atanan vasi ço- cuğun kanuni temsilcisi olarak hareket eder. Dolayısıyla kanuni tem- silci karşımıza veli veya vasi olarak çıkabilecektir. 30 TMK m.336/1’de, evlilik devam ettiği sürece velayetin anne ve baba tarafından birlikte kullanılacağı düzenlenmiştir. Bu çerçevede uzlaşma teklifinin ulaştı- rılması aşamasında uzlaştırmacının muhatabı, velayetin anne ve baba tarafından birlikte kullanıldığı hallerde her ikisi de olmalıdır. 31 Dokt- rinde aksi görüş olmakla birlikte kanaatimizce uzlaştırmacı, hem an- neye hem babaya teklifi iletmeli ve uzlaştırma sürecinin devamı için her ikisinin de teklifi kabul etmeleri gerekmektedir. 32 Velayet hakkı kendilerinde olan anne ve babanın teklifi kabul edip etmeme konu- sunda ortak karara varamamaları halinde teklif kabul edilmemiş ola- caktır. Ancak teklif aşamasında çocuğun dışlanması kabul edilemez. BMÇHDS m.12’de görüşlerini oluşturma yeteneğine sahip çocuğun görüşünü ifade etmesine imkân sağlanması öngörülmüştür. Ayrıca ÇKK m.4/1-d’de de çocuğun bilgilendirilmek suretiyle karar sürecine 28 Aynı yönde Mustafa Ruhan Erdem/Ferda Eser/Pakize Pelin Özşahinli, 100 Soru- da Uzlaştırma, Ankara, 2017, s.329; Akbulut/Aksan, s.162; Ekici Şahin/Yemenici, s.485; Hüsamettin Uğur, “Suça Sürüklenen ve Suç Mağduru Çocuklarda Uzlaş- ma”, Terazi Hukuk Dergisi , S.43, 2010, s.138; Özgenç, s.63. 29 “…suç tarihinde dahi uzlaşma teklifinin reşit olmayan şüpheli veya sanığın ken- disine değil kanuni temsilcisine yapılması gerektiği kabul edilmelidir. Öte yan- dan sanığın yargılama aşamasında reşit olması, reşit olmadığı dönemde usulüne uygun bir uzlaşma teklifi yapılmadığı gerçeğini ortadan kaldırmayacağından, sanığa yeniden usulüne uygun şekilde uzlaşma teklifinde bulunulması gerekir”, CGK., 2013/13-689 E., 2014/191 K., 15.04.2014 30 Değirmenci, s.666; Özgenç, s.64. 31 Yargıtay kararlarına bakıldığında da evlilik devam ettiği sürece velayetin kulla- nımında anne ve babanın birlikte hareket etmesi gerektiği istikrarlı biçimde işaret edilmiştir. 32 Aynı yönde Erdem/Eser/Özşahinli, s.328; Özgenç, s.66.