Türkiye Barolar Birliği Dergisi 151.Sayı

75 TBB Dergisi 2020 (151) Sertaç IŞIKA etkenleri devreye sokmayacağı takdirde, çocuğun müzakerelere kanu- ni temsilcisi ile katılarak, mağdur ile yüzleştirilme imkânı verilmesi gerektiği düşüncesindeyiz. Böylelikle çocuğun edimin kararlaştırılma- sında da katılımı söz konusu olabilecektir. E. Edim Onarıcı adalet anlayışının bir yansıması olan uzlaştırma kurumu, uyuşmazlığın taraflarını bir araya getirerek tarafların arasındaki uyuş- mazlığın yargı makamı dışında çözülmesini amaçlamaktadır. Uyuş- mazlığın ortadan kaldırılabilmesinin öncelikli koşulu ise haksızlığın gerçekleştirilmesi ile mağdurda oluşan zararın giderilmesidir. Hak- sızlığın geçekleştirilmesi ile mağdurda oluşan zarar maddi olabile- ceği gibi manevi de olabilmektedir. Mağdurun zararını karşılamaya yönelik davranış biçimi, uzlaştırma kurumunda edim olarak adlan- dırılmaktadır. Borçlar hukukuna ilişkin bir kavram olan edim, yerine getirme yükümlülüğü olan davranış olarak tanımlanmaktadır. 40 Edim maddi veya manevi bir menfaat şeklinde olabileceği gibi, belli bir şe- kilde harekette bulunma olarak da belirlenebilir. Bunlar dışında edim- siz olarak da uzlaşmanın sağlanması mümkün olabilmektedir. Edimin belirlenmesindeki sınır, CMK m.253/17 ve Yönetmelik m.33/1’de de belirtildiği üzere edimin hukuka ve ahlaka aykırı olmamasıdır. 41 Uzlaştırma müzakerelerinin sonunda belirlenen edimin kim tara- fından yerine getirileceği hususu da edimin kapsamında yer almak- tadır. Edimin bizzat uyuşmazlığın tarafı olan kişi tarafından yerine getirilmesi kararlaştırılabileceği gibi üçüncü bir kişi de – kabul etmesi şartıyla – bu edimi yapmakla yükümlendirilebilir. Edimin türü ve kim tarafından yerine getirileceği meselesi uyuşmazlığın tarafının suça sü- rüklenen çocuk olması durumunda önem taşımaktadır. Bu noktada uzlaştırmanın onarıcı adalet anlayışına hizmet eden bir kurum olduğu dikkate alınarak edimin kararlaştırılmasına özen gösterilmelidir. Edi- min belirlenmesinde sadece zararın tazmini değil, belirlenen edimin 40 M. Kemal Oğuzman/M. Turgut Öz, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.I, İstan- bul, 2018, s.6; Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2019, s.99. 41 Erdem/Eser/Özşahinli, s.197; Akbulut/Aksan, s.230; Erdal Yerdelen/Şeyda Al- tuntaş/Dilek Özge Erdem/Mustafa Serdar Özbek/Burak Boz/Berna Ayşen Yıl- maz, Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma, Ankara, 2018, s.237; Ekici Şa- hin/Yemenici, s.497.