Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

129 TBB Dergisi 2021 (152) Çiğdem YAZICI na mehaz kanundaki gibi bir yetki tanınarak alt ve üst sınırı belirleme yetkisinin verilmesi ve her halükârda taksit sürelerinin en az altı ay en fazla bir yıl olarak yeniden düzenlenmesi gerekir. III- Borcun Taksitle Ödenmesi Tahhüdünün Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takip Bakımından Uygulanması A) Genel Olarak İcra ve İflâs Kanunu’nun 111. maddesinin üçüncü fıkrasında 4949 sayılı Kanun ile düzenlenen “ borcun taksitlendirilmesi için icra dairesin- de yapacakları sözleşme veya sözleşmelerin devamı süresince 106 ve 150/e maddelerindeki süreler işlemez ” cümlesinin eklenmesi ile birlikte rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte borcun taksitle ödenmesinin müm- kün olup olmadığı konusunda herhangi bir tereddüt kalmamıştır. Söz konusu değişiklikten önce İsviçre’de taksitle ödemeye ilişkin hükmün rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip bakımından da geçerli olduğu, bu atfın bizde unutulduğu ve bizde de aynı esasın kabul edilmemesi için bir sebebin olmadığı ileri sürülmüştü. 68 Bu görüşe karşı aksi yön- deki görüş ise taksitle ödeme hükümlerinin rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte uygulanamayacağı yönündeydi. 69 Yapılan değişiklik ile rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte de artık borçlunun rehinli malın satışından önce taahhüdünü icra dairesine bildirmesi mümkün- dür. Bu noktada rehinli malın değerinin alacağın tamamını karşılıyor olması halinde herhangi bir hukukî problem yoktur. 70 Hatta borcun taksitle ödenmesi tahhüdünün yalnızca bu durum ile sınırlı olduğu dahi düşünülebilir. Ancak bu sınırlayıcı yorum hem hükmün getiri- liş amacına hem de tarafların menfaatlerine uygun düşmeyecektir. Bununla birlikte rehinli malın değerinin alacağın tamamını karşıla- maması halinde ya da aşan kısım bakımından borçlunun yeteri kadar malının haczedilmemiş olması halinde taksitle ödeme taahhüdünün nasıl yapılacağı sorun oluşturur. 71 Çünkü borçlu, borcun taksitle öden- 68 Ansay, s. 182; Burhan Gürdoğan, Türk-İsviçre İcra ve İflâs Hukukunda Rehnin Paraya Çevrilmesi, Ankara 1967, s. 43; Aşık, s. 106. 69 Postacıoğlu, s.581, dn. 24; Berkin, Rehber, s. 389, dn. 2. 70 Rehinli malın değerinin belirlenmesinde, hacizli taşınır ve taşınmazlar bakımın- dan olduğu gibi satıştan önce yapılan kıymet takdiri esas alınacaktır. 71 Aşık, s. 107. Alacağın rehinle karşılanmayan kısmı için haciz yoluna başvurmak isteyen rehin alacaklısı takip sonuna kadar bekletilecek olsaydı, sonunda adi ala- caklılardan daha kötü bir duruma düşebilirdi. Geçici rehin açığı belgesi böyle bir sonucun ortaya çıkmasını engellemek amacıyla 150/f maddesi ile kabul edilmiştir