Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

150 İcra Hukukunda Derece Namına Satış Talep Etme yen alacaklı, satış isteme süresinin dolması üzerine bu hacizden doğan haklarını kaybedecektir. Keza konulmuş bir haczin devamı, ancak sü- resi içinde satış edilmek suretiyle sağlanabilir. 17 Hacizli malların satılmasını talep edebilecek kişi, kural olarak ve takibin seyri gereği alacaklıdır. Bu durum İcra ve İflâs Kanunu m. 106 ve 107’de işaret edilmektedir. Satış isteyebilecek alacaklı, kesin haciz sahibi alacaklıdır. 18 Öte yandan genel haciz yolu ile takipte, borçlunun itirazı geçici olarak (İİK m. 68/a) kaldırıldıktan sonra geçici haciz talep etmiş alacaklının (İİK m. 69/1) satış talep edemeyeceği açıkça öngörül- müştür (İİK m. 108/1). Aynı şekilde ihtiyati haciz yoluna başvurmak suretiyle takibe başlayan (İİK m. 257 vd.) alacaklı, ihtiyaten haczettir- diği malların satışını talep hakkına sahip değildir. Geçici veya ihtiyati haciz konulan malların satışı, sadece değerlerinin süratle düşmesi ya da muhafazalarının masraflı olması hâlinde gerçekleşebilecektir (İİK m. 108/2, 113/2). Kanun koyucu, alacaklıdan başka borçluya 19 da haczedilmiş malla- rın satışını talep etme hakkı tanımıştır (İİK m. 113/1). Ancak kanunun sistematiğinden, bu talep hakkının sadece taşınır malların haczinde tanındığı izlenimi doğmaktadır. İsviçre’de taşınır mallar ile alacağın satışında borçluya satış talep etme hakkı veren bir düzenleme bulun- maktadır (SchKG m. 124/1). Bunun yanında taşınmaz malların paraya çevrilmesini düzenleyen hükümler arasında da borçlunun tüm haciz- li ve rehinli alacaklıların açık rızası ile hiçbir alacaklının satış isteme yetkisi olmasa bile satış yapılabileceğini öngören bir hüküm mevcut- tur (SchKG m. 133/2). Türk hukukunda ise taşınmaz malların satışını düzenlendiği İcra ve İflâs Kanunu m. 123 vd. hükümlerde bu tarz bir düzenleme bulunmamaktadır. 20 Bu nedenle Türk hukukunda hacze- 17 “… Haciz tarihinden itibaren taşınırlarda bir, taşınmazlarda iki yıl içinde satış istenmezse, haciz düşer (İİK m.106 ve 110). Bir diğer ifade ile haczin düşmesini en- gellemenin tek yolu, yasal süresi içinde satış istenmesidir. İİK’da haczin yenilen- mesi ve önceki haczin devam etmesi şeklinde bir düzenleme bulunmamaktadır. Her haciz konulduğu tarih itibariyle yeni bir haciz niteliğindedir. …” Yargıtay 23. HD, E. 2012/6595 K. 2013/1192 T. 28.02.2013 (yargitay.gov.tr). 18 Ansay, s. 128; Üstündağ, s. 238; Kuru, İcra-İflas, s. 283; Pekcanıtez/Atalay/Sun- gurtekin Özkan/Özekes, s. 355; Arslan/Yılmaz/Taşpınar Ayvaz/Hanağası, s. 321; Yıldırım/Deren-Yıldırım, s. 211; Muşul, s. 758. 19 Borçlunun talebi üzerine satış işlemi yapılmasının zorunlu olmayıp icra müdürü- nün takdirinde olduğuna ilişkin, bkz. Postacıoğlu/Altay, s. 527; Muşul, s. 757. 20 Mert Namlı, İcra Hukukunda Taşınmaz Malların Paraya Çevrilmesi, Oniki Levha, İstanbul 2019, s. 342.