Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

153 TBB Dergisi 2021 (152) Melih IŞIK II. DERECE NAMINA SATIŞ TALEP ETMENİN KANUNÎ DÜZENLEMESİ, ANLAMI VE GEREKÇESİ Bir malvarlığı, borçlunun tek bir alacaklısı tarafından haczedile- bileceği gibi, birden fazla alacaklısının takibe geçmesi üzerine birden fazla alacaklı tarafından da haczedilebilir. Kural olarak her bir alacak- lının, bireysel olarak icra takibini devam ettirme, hacizli malvarlığının satışını talep etme hakkı mevcuttur. Ancak aynı malın başka alacaklı- lar tarafından da haczedilmesi halinde satış talebinde bulunmak, sade- ce talepte bulunan alacaklı için sonuç doğurmaz. Hacizli bir malın satış talebinin, alacaklının mensup olduğu dere- ce için sonuç doğuracağına ilişkin düzenlemeler, Türk hukukunda İcra ve İflâs Kanunu m. 107 ve İsviçre İcra ve İflâs Kanunu m. 117/1’dir. Malvarlığının birden fazla alacaklı tarafından haczedilmesi, alacaklı- lar arasında dereceler (İİK m. 100, 101; SchKG m. 110, 111) oluşturul- ması gereği doğuracağından, bir alacaklının satış talebinde bulunması o derecedeki tüm alacaklılar için hüküm ifade eder. 32 Anılan hukukî düzenlenmeler, alacaklının önceki-sonraki derecede yer almasına göre ayrım yapmaktadır. İcra ve İflas Kanunu m. 107’nin ilk cümlesine göre; İcra ve İflas Kanunu m. 100 uyarınca meydana gelen (ilk) derecedeki her alacaklı, satış talebinde bulunabilir ve bu talep derece adına sonuç doğurur. Yine İsviçre İcra ve İflâs Kanunu m. 117/1 uyarınca, alacaklı grubun- daki her bir alacaklının paraya çevirme talep hakkı vardır. İlk hacze iştirak şartlarını taşımayıp sonraki derecede yer alan ala- caklılar da bulundukları derece adına satış talep edebilme yetkisine sahiptir. Ancak İcra ve İflâs Kanunu m. 107’nin ikinci cümlesine ve İs- viçre İcra ve İflâs Kanunu m. 117/2’ye göre, bu alacaklılardan her biri- nin satış talebi, ancak önceki dereceden artacak bedeller (İİK m. 100/3; SchKG m. 110/3) bakımından geçerlidir. Diğer bir deyişle sonraki de- recedeki alacaklılar, satış bedelinden önceki derecedeki alacaklıların tatmin edilmesinden sonra yararlanabileceklerinden, sonraki derece- 32 Hans Fritzsche/Hans Ulrich Walder-Bohner, Schuldbetreibung und Konkurs nach schweizerischem Recht, Polygraphicher Verlag, Zürich 1984, s. 409 N. 3; Da- niel Hunkeler, Kurzkommentar – Schuldbetreibung und Konkurssgesetz (Bölüm Yazarı: Sven Rüetschi), 2. Baskı, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel 2014, Art. 117 N. 1, 2.