Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

155 TBB Dergisi 2021 (152) Melih IŞIK A. Aynı Derecede Bulunma 1. Genel Olarak Hacze İştirak Malvarlığı üzerinde haciz sahibi alacaklı, ister önceki derecede ol- sun isterse de önceki dereceden artan satış bedeli üzerine haciz koydur- muş sonraki derecedeki bir alacaklı olsun, satış talebinde bulunması hâlinde, talep bulunduğu derece adına hüküm ifade eder (İİK m. 107). Alacaklının hangi derecede olduğunun tayini ise, genel kural olarak İcra ve İflâs Kanunu m. 100 ve m. 101’e göre belirlenir. Belirli şartları sağlayan bazı alacaklılar malvarlığı konulan ilk hacze “aynı derece- den” iştirak edebilecekken, bazı alacaklılar ile ancak önceki dereceden artacak satış bedelleri için iştirak edebileceklerdir (İİK m. 100/4). Özel durumlar bakımından ise ihtiyati hacizde İcra ve İflâs Kanunu m. 268 ve kamu alacağından kaynaklanan hacizde Amme Alacaklarının Tah- sil Usulü Hakkında Kanun m. 21’e göre tayin edilir. Türk ve İsviçre hukuklarında hacze iştirak sistemi, temelde takipli (adi) (İİK m. 100; SchKG m. 110) ve takipsiz (imtiyazlı) (İİK m. 101; SchKG m. 111) iştirak türlerini kabul etmiştir. İsviçre İcra ve İflâs Kanunu’nda hacze iştiraki düzenleyen m. 110’a göre, alacaklının önceden konulmuş bir hacze, kendi haczinin konul- masından itibaren 30 gün içinde iştirak etme hakkı vardır (SchKG m. 110/1). 30 günlük sürenin geçmesinden sonra yapılacak hacze iştirak talebi üzerine ise, alacaklılar başka bir derece (grup) oluşturacaklar ve bu sonraki dereceden hacze iştirak etmiş alacaklılar, ancak önceki de- receden artan bedel üzerine haciz koyabileceklerdir (SchKG m. 110/2, 3). İsviçre hukukunda, Türk hukuk sistemindeki gibi sert kriterler aranmadığı anlaşılmakta ve geniş biçimde iştirak imkânı sağlanmak- tadır. 36 Türk hukukunda borçluya karşı bir icra takibi yapmış alacaklının, ilk hacze iştirak edebilmesi için bazı şartların kümülatif olarak bir ara- ya gelmelidir (İİK m. 100). Doktrinde 37 alacaklının prosedürü bir icra takibi ile başlatarak haciz isteme aşamasına getirmesi “takip şartı”, sa- 36 Postacıoğlu/Altay, s. 511. 37 Berkin, s. 266 vd; Kuru, El Kitabı, s. 532 vd; Pekcanıtez/Atalay/Sungurtekin Öz- kan/Özekes, s. 325 vd; Akcan, s. 47 vd; Adnan Deynekli/Sedat Kısa, Hacizde ve İflasta Sıra Cetveli, 3. Baskı, Turhan, Ankara 2005, s. 5 vd.