Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

157 TBB Dergisi 2021 (152) Melih IŞIK Kamu alacaklarının hacze iştirakinde ise, İcra ve İflâs Kanunu sistematiğinden daha farklı bir usûl belirtilmiştir. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun m. 21 bir kamu alacağı- nın, bir malvarlığı üzerindeki hacze iştirak edebilmesi için özel şartlar aramamış, kamu alacağı için haciz konulması ile mevcut hacze işti- rakin gerçekleşeceğini ve satış bedelinin garamaten paylaştırılacağını öngörmektedir. Aranan tek şart, malvarlığının diğer hacizler sebebiyle paraya çevrilmemiş olmasıdır (AATUHK m. 21). 44 2. Aynı Derecede Bulunmanın Anlamı Alacaklının satış talebi kendi bulunduğu derecedeki diğer ala- caklılar bakımından da etkili olacağından, alacaklının ilk derecede mi yoksa sonraki derecede mi olduğu önem arz etmektedir. Keza İcra ve İflâs Kanunu m. 107 “mensup olunan dereceye” dikkat çekmektedir. Bu kapsamda, bir alacaklının satış talebinin hangi alacaklılar için so- nuç doğuracağı tespit edilir. İsviçre İcra ve İflâs Kanunu’nda hacze takipli iştiraki düzenleyen m. 110/2’de, derecelerin nasıl oluşturulacağı açıkça düzenlenmekte- dir. Hükme göre; ilk hacizden itibaren 30 günlük süre geçtikten sonra 44 Bir kamu alacağı nedeniyle konulan hacze, adi alacaklılarca iştirak edilebilmesi mümkün değildir (Ansay, s. 124; Kuru, El Kitabı, s. 538; Akcan, s. 134). Bir kamu alacağı nedeniyle konulan hacze ise, başka bir kamu alacağı haciz tarihinden ev- vel tahakkuk etmiş olmak şartı ile, paraya çevirme işlemi gerçekleşene kadar işti- rak edebilecektir. Ancak haczedilen malın satılması üzerine satış bedeli öncelikle ilk haciz konulan kamu alacağı için verilir, kalan miktar iştirak sırasına göre diğer kamu alacakları için ödenir (AATUHK m. 69). Bkz. “… şikâyete konu sıra cetve- linde 6183 sayılı Kanun’un 69. maddesine uygun olarak, satış bedelinin öncelikli olarak haciz tarihi daha önce olan idarenin alacağına tahsis edilmesi gerekir. …” Yargıtay 23. HD, E. 2014/10279 K. 2015/4303 T. 05.06.2015 (legalbank). Bir adi ala- caklı tarafından konulan ilk hacze, birden fazla kamu alacağının iştiraki hâlinde m. 69 uygulanmaz, kamu idareleri m. 21’e göre hacze iştirak ederek satış bedeli garamaten pay edilir. Bkz. “… Öte yandan, 6183 sayılı Kanun’un 21/1. maddesi, ilk haczin üçüncü kişiler tarafından uygulanması hallerine münhasır olup, üçün- cü kişiden sonra birden çok kamu alacaklısı tarafından haciz konulması hâlinde, haciz sahibi bütün kamu alacaklılarının ilk hacze iştirakinin kabulü gerekir. Böyle bir ihtimalde kamu alacaklıları bakımından aynı Kanun’un 69. maddesi uygulan- maz. Diğer anlatımla, üçüncü kişilerin alacağı için haczedilen mallar, malın satışı tarihinden önce bir kamu alacağı için de haczedilirse anılan Kanun’un 69. maddesi uygulanmaz ve mahcuza satıştan önce haciz uygulayan bütün kamu idarelerinin kamu alacağı ilk hacze iştirak eder ve satış bedeli aralarında garameten paylaştırı- lır. …” Yargıtay 23. HD, E. 2013/4230 K. 2013/4855 T. 10.07.2013 (legalbank). Aynı yönde; Yargıtay 23. HD, E. 2014/6716 K. 2015/4910 T. 25.6.2015 (yargitay.gov.tr).