Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

11 TBB Dergisi 2021 (152) Mehmet Zülfü ÖNER lar ile gerçekleştirilmek istenen hedef arasında orantı olup olmadığına bakılmasını istemekte, eğer ayrımcılık amaçla ilişkili ve orantılı ise uy- gulamanın 14. madde ile uyumlu olacağına karar vermiştir. 27 Anayasa’nın bu hükümleri ile birlikte birçok özel kanun hükmü ayrımcılığı doğrudan veya dolaylı bir şekilde yasaklamaktadır. 657 sa- yılı Devlet Memurları Kanunu 7. maddesi ile kamu hizmetini alanla- ra yönelik ayrımcılık yasaklanmıştır. Benzer şekilde, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 83. maddesinde ise siyasi partilerin ayrımcılık içe- ren faaliyetlerde bulunamayacağı hüküm altına alınmıştır. “Eşit dav- ranma ilkesi” başlıklı 4857 sayılı İş Kanunu’nun 5/1. maddesine göre; İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz. 28 Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu’nun 2. maddesi “Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin kurallar hü- kümlülerin ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doğum, felsefi inanç, milli veya sosyal köken ve siyasi veya diğer fikir yahut düşün- celeri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayırım yapılmaksızın ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınmaksızın uy- gulanır. Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazında zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz” hükmünü içermektedir. Bu düzenlemelerin yanında, Türk Medeni Kanunu, 29 Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu, Milli Eğitim Temel Kanunu, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hak- kında Kanun ve benzeri birçok kanun, kendi düzenleme alanlarında ayrımcılık yasağına ilişkin çeşitli hükümler getirmiştir. 30 Bu çalışma- nın konusu ceza hukuku ile sınırlı olduğundan ayrımcılığa yönelik bu düzenlemelere kısaca değinilmekle yetinilmiştir. 27 İnceoğlu, s.61 vd.; Doğmuş s.351 vd. 28 İş Kanunu açısından eşit davranma ilkesi, psikolojik taciz (mobing) ve cinsel taci- zin önlenmesi yönünde bkz. Altun, s.27 vd. 29 Türk Medeni Kanunu’nun 68. maddesindeki “Dernek üyeleri eşit haklara sahip- tirler. Dernek, üyeleri arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, din ve mezhep, aile, zümre ve sınıf farkı gözetemez; eşitliği bozan veya bazı üyelere bu sebeplerle ayrıcalık tanıyan uygulamalar yapamaz. Her üyenin, derneğin faaliyetlerine ve yönetimine katılma hakkı vardır. Dernekten çıkan veya çıkarılan üye, dernek malvarlığında hak iddia edemez” hükmü ayrımcılık yasağına ilişkin önemli bir örnek teşkil et- mektedir. Türk Medeni Kanunu’nda yer alan diğer düzenlemeler için bkz. Altun, s.36 vd. 30 Bu kanunlardaki düzenlemeler için bkz. Karan, s.155 vd.