Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

216 Yargı Kararları Işığında “Ticari ve Ekonomik Bütünlük Arz Eden ya da Bir Bütün Hâlinde ... SONUÇ Ticari ve ekonomik bütünlük arz eden veya birlikte satıldığında daha yüksek gelir elde edileceği anlaşılan malvarlığının birlikte pa- raya çevrilmesi ilkesi, İcra ve İflâs Kanunu 128. maddeye 7101 sayılı Kanun’un ilk fıkrası ile eklenmiştir. Bu kavramlar her ne kadar kanuna yeni girmiş olsa da uygulamada yerleşmiş, yargı kararlarında da ken- disine fazlaca yer verilmiş kavramlardır. 128. maddenin beşinci fıkrasında yer alan düzenlemede bahse- dilen kavramların tanımlarına gerek kitaplarda gerekse de kanun da yer verilmemiştir. Bununla beraber pek çok mevzuat kendi kapsamına göre tanımlamalar yapmıştır. Bu tanımların hepsinin ortak bir özelliği vardır. İster taşınmaz ister taşınır olsun; bir arada bulunması ticari ve ekonomik açıdan faydalı olan, teknik açıdan birbirine bağlı ya da bir- birlerine sağladıkları menfaatlerin yüksek olmasından ötürü birbirine bağımlı olan mal ve haklar ile bir bütün halinde satılmaları durumun- da daha yüksek gelir elde edileceği anlaşılan mal ve haklar bir bütün halinde paraya çevrilirler. Mal ve hakların söz konusu niteliğe haiz olup olmadıkları icra müdürü tarafından belirlenir. İcra müdürünün yeterli olmadığı durumlarda kıymet takdiri için yetkili komisyon, bi- lirkişi, gibi kişilerden yardım alınacaktır. Bu aşamada kıymet takdiri- nin doğru yapılması satışta hem alacaklının hem de borçlunun zarara uğramaması açısından oldukça önemlidir. Madde hükmünün İcra ve İflâs Kanunu’nun taşınmazların satı- şını düzenleyen kısmında yer alıyor olması ise söz konusu hükmün taşınırlara uygulanıp uygulanamayacağı tartışmasını gündeme geti- rir. Konuya ilişkin olarak yargının yerleşik uygulamalarına bakılırsa taşınırlar için de ekonomik ve ticari bütünlük arz etme durumunda bir bütün halinde satışı mümkün olur. Sadece ticari ve ekonomik bü- tünlük şart olmayıp, teknik zorunluluk, kullanım bütünlüğü, eşyalar arası maddi benzerlik gibi durumlarda da satış bir bütün halinde ger- çekleşebilir. Madde hükmü her ne kadar taşınmazlar için düzenlense de taşınırlar için de uygulanabilecektir. Yargıtay’ın ticari ve ekonomik bütünlük arz etme kavramı döne- min ihtiyaçlarına, ekonomik olaylara göre değişiklik arz edebilmekte- dir. Örneğin; bir dönem minibüslerin plaka-hat ilişkisinin ekonomik bütünlük oluşturacağına karar vermişken, daha sonra ekonomik bü- tünlük oluşturmayıp ayrı zamanlarda satılabileceğine karar vermiştir.