Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

231 TBB Dergisi 2021 (152) Ramazan TURAN TTK m. 603/1’de ek ödeme yükümlülüğünün talep edileceği haller açıkça kaleme alındığından, diğer bir deyişle kanun koyucu bu konu- da sınırlayıcı bir sayım öngördüğünden, bu amaçlar dışında ek ödeme yükümlülüğünün getirilmesi ve talep edilmesi mümkün değildir. 3536 Madde gerekçesinde, ek ödemenin temelde bilânço açıklarını kapat- mak amacıyla öngörülmüş bir araçken, son zamanlarda amaçtaki bu sınırlamanın kalktığı, kaynak İsviçre Tasarısında kurumun uygulama alanının genişletildiği, tasarıdaki genişlemenin birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde açıkça görüldüğü, böylece limited şirket hayatını sür- dürebilmesi, ödeme dar boğazından çıkabilmesi için yeni bir olanağa kavuştuğu belirtilmiştir. 37 B. ŞİRKET ESAS SERMAYESİ İLE KANUNİ YEDEK AKÇELER TOPLAMININ ŞİRKETİN ZARARINI KARŞILAYAMAMASI TTK m. 603/1-a hükmü uyarınca, ek ödeme yükümlülüğünün ta- lep edilebileceği hallerden birincisi, şirket esas sermayesi ile kanuni yedek akçeler toplamının ortaklığın zararını karşılayamamasıdır. Bu durum, limited şirketin finansal durumunun gerçekten kötü olduğu anlamına gelmektedir. Zira tüm sermayenin kaybedilmiş olmasının yanında, ayrıca zarar bunu da aşarak kanuni yedek akçelerle de ka- patılamayacak hale gelmiştir. Hal böyle iken, sermaye kaybına uğra- yan limited şirketin esas sermaye temelinde mali açıdan iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. 38 Limited şirketler bakımından, TTK m. 633 hükmünün göndermesi nedeniyle uygulanan TTK m. 376/1 hükmü gereğince, anonim şirket- lerde sermaye kaybı, burada uygulama alanı bulmayacaktır. Zira TTK m. 376/1 hükmü, anonim şirketlerde son yıllık bilançodan sermaye ve yedek akçeler toplamının yarısının zarar sebebiyle karşılıksız kalması- nı düzenlemektedir. Oysa TTK m. 603/1-a’ya göre, sermaye ve kanuni yedek akçeler toplamının şirketin zararını karşılayamadığı her durum- da, ek ödeme yükümlülüğü talebi şartı gerçekleşmiş olmaktadır. Diğer 35 Şener, ek ödeme yükümlülüğünü, sermaye ortaklıklarına özgü melez bir yapı olarak görmektedir. Ona göre ek ödeme yükümü, bir taraftan özkaynaktır, diğer taraftan da ifa eden ortaklara iade edilmelidir. Bkz. Şener, s. 422-423. 36 Bilgili/Demirkapı, s. 741; Karakılıç, s. 121-122; Yavuz, s. 158. 37 TTK Gerekçe, m. 603. 38 Tekinalp, s. 579-580; Karakılıç, s. 118; Şener, s. 417-418.