Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

245 TBB Dergisi 2021 (152) Ramazan TURAN XI. EK ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN CANLANMASI, AZALTILMASI VEYA KALDIRILMASI A. EK ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN CANLANMASI İfa edilen ek ödeme yükümlülüğü, kural olarak sona erer. Fakat ek ödemenin kısmen veya tamamen iadesinden sonra, ek ödeme yüküm- lülüğü için kanunda öngörülen şartların gerçekleşmesi durumunda, ortaklardan tekrar aynı oranda talep edilmesi mümkündür. İşte TTK m. 603/6 ile bunun önüne geçmek için, esas sermayenin azaltılmasına ilişkin hükümlere uyulmak suretiyle bir sözleşme değişikliğine gidil- mesi gerekir. 84 Dolayısıyla şirket sözleşmesinde bu yönde bir değişik- lik yapılmadığı müddetçe, ek ödeme yükümlülüğünün yeniden can- lanması ve yükümlü ortaktan aynı oranda tekrar talep edilebilmesi mümkündür. B. EK ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN AZALTILMASI VEYA KALDIRILMASI Ek ödeme yükümlülüğü, esas sermaye ve kanuni yedek akçeler toplamının zararları karşılamaya yettiğinin tespit edilmesi durumun- da, esas sermayenin azaltılması hakkındaki hükümlerin kıyas yoluyla uygulanması suretiyle azaltılabilir veya tamamen kaldırılabilir (TTK m. 603/6). TTK m. 592/1 hükmüne göre ise, anonim şirketlerin esas sermayenin azaltılmasına ilişkin hükümleri limited şirketlere kıyas yoluyla uygulanır. Henüz ifa edilmemiş ek ödeme yükümlülüğünü tamamen kaldır- mak veya miktarı azaltmak isteniyorsa, şirket alacaklılarının hakları da bu durumdan olumsuz etkilenmemelidir. Alacaklıları da korumak düşüncesiyle, esas sermayenin azaltılması hakkındaki hükümler kı- yasen uygulanacaktır. Sermayenin azaltılması halinde alacaklıların başvurabileceği şirket malvarlığı değerlerinde de bir azalma meyda- na geldiğinden, sermayenin korunması ilkesiyle de bağlantılıdır. Zira ek ödeme miktarının esas sermaye payının itibari değerinin iki katı olarak öngörülebilmesi mümkün olduğundan şirketin öz kaynak ihti- yacının karşılanmasında da mühim bir işlev görmektedir. Bu nedenle şirket alacaklarının haklarını da yakından ilgilendirmektedir. 84 Can, s. 17; Karakılıç, s. 138-140; Şener, s. 434; Pulaşlı, s. 837.