Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

250 Limited Şirkette Ortakların Ek Ödeme Yükümlülüğü m. 606/1). Ek ödeme yükümlülüğü ile benzer yanları olduğu gibi fark- lılıkları da mevcuttur. Benzerliğine örnek olarak, ek ödeme yüküm- lülüğünde olduğu gibi yan edim yükümlülüğü de esas sermayeye bağlıdır ve münferit bir pay yanında, bazı grup paylar veya ortaklık paylarının tümü için bağlanabilir. 95 Ek ödeme yükümlülüğüyle ortaklığın mali durumunun iyileştiril- mesi ve öz kaynak ihtiyacının karşılanması amacıyla ortaklara nakdi bir ödemede bulunma borcu getirilir. Oysa yan edim yükümlülüğün- de ortaklar, ortaklığın amacının gerçekleşmesine yardımcı olacak bazı işleri yapma veya yapmama, bazı yükümlere katlanma veya sahip oldukları bazı imkânları ortaklığa kullandırma borcu altına girmek- tedirler. 96 Bu manada yan edim yükümlülükleri (Süt, pancar, şeker kamışı, meyve gibi ham ve/veya işlenmiş ürünlerin teslimi, park yeri veya depo yeri sağlanıp kullandırılması, taşıma gibi hizmetlerin su- nulması ve benzeri edimler), şirket sözleşmesinde yer alan esaslar çer- çevesinde yükümlü ortakların ortaklığa karşı ifa ile borçlu oldukları aynı edimlerdir. Yan edim yükümlülükleri, limited şirketin bir taraf- tan kişisel ögelerden oluşabilen yanını ortaya çıkaran diğer taraftan onu, kooperatife yaklaştıran bir kurumdur. 97 Yan edimler, kural olarak karşılıksız değildir. 98 Diğer bir deyişle ortak, yan edim yükümlülüğünü ifa ettiğinde karşılığında kendisine ödeme yapılması zorunludur. Kanundaki şartların gerçekleşmesi ha- linde ek ödemelerin iadesi mümkünken, yan edimlerin iadesi müm- kün değildir. Yan edim yükümlülükleri, ortaklara sübjektif yükümlülükler getirilmesine olanak sağlayan eşyaya bağlı borç örneğidir. Bu şekil- de yan edim yükümlülükleri bir yandan ortaklığın işletme konusu- nun gerçekleştirilmesine yardımcı olurken, diğer yandan ise limited şirket ortaklarının bileşiminin (örneğin süt veya meyve üreticilerine özgülenmiş olmak gibi) korunması ve ortaklığın başka ortaklıkların hâkimiyeti altına girmemesi amacına hizmet ederler. 99 95 TTK Gerekçe, m. 606, fıkra 1. 96 Bahtiyar, s. 434; Karakılıç, s. 110-111; Dinç, s. 77. 97 TTK Gerekçe, m. 606, fıkra 1. 98 Tekinalp, s. 582; Can, s. 17; Dinç, s. 88-90; Karakılıç, s. 111. 99 Dinç, s. 78-85; Şener, s. 448; Karakılıç, s. 111.