Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

251 TBB Dergisi 2021 (152) Ramazan TURAN Yan edimler de ek ödeme yükümlülüğü gibi kişisel bir borç doğur- mayıp, esas sermaye payına bağlıdırlar (TTK m. 606/2). Payın sahibi, aynı zamanda yan edim yükümlülüğünü de yerine getirecek kişidir. 100 TTK m. 606/3’e göre, “şirket sözleşmesinde açıkça belirtilmiş bir karşılığı veya uygun bir karşılığı bulunmayan veya öz kaynak ihtiyacı- nı karşılamaya hizmet eden nakdi veya aynı edim yükümlülükleri, ek ödeme yükümlülüğüne ilişkin hükümlere tabidir ”. Bu hükümle kanun koyucu, işlevsel açıdan ek ödeme yükümlülüğüne eşdeğer mahiyetteki yan edim yükümlülüğüne ilişkin düzenlemeleri, ek ödeme yükümlülüğü- ne ilişkin kurallara tabi kılmıştır. Bunun altında yatan düşünce ise, ek ödemeye ilişkin hükümlerin ve özellikle de bu hükümlerde yer alan sınırlandırmaların dolanılmasını engellemektir. SONUÇ Ek ödeme yükümlülüğü, esas sermaye payına bağlı olarak öngö- rülebilir. Bu yükümlülük, şirkete ancak nakdi ödeme yoluyla ifa edilir. Ortakların tümüne veya münferit bir ortağa ek ödeme yükümlülüğü getirilebileceği gibi bazı pay grupları için de getirilebilir. Ancak hangi esas sermaye payı veya payları için ek ödeme yükümlülüğü öngörül- düğünün şirket sözleşmesinde açık ve net bir şekilde düzenlenmesi gerekir. Ek ödeme yükümlülüğünün miktarı, ortağın esas sermaye pa- yının itibari değerinin iki katını aşamaz. TTK’da ek ödeme yükümlülüğünün öngörülebileceği haller açıkça belirtilmiştir. Birincisi, şirketin esas sermayesi ile kanuni yedek akçe- ler toplamının şirketin zararını karşılayamamasıdır. İkincisi, şirketin içine düştüğü nakit sorununun aşılabilmesi amacıdır. Talep edilen ek araçlar olmaksızın şirketin işlerine gereği gibi devamının mümkün olmaması durumunda, ek ödeme yükümlülüğünün ifası istenebilir. Üçüncüsü ise şirket sözleşmesinde açık ve ayrıntılı bir şekilde belirti- len öz kaynak ihtiyacını doğuran diğer hallerin ortaya çıkmasıdır. Her ne kadar TTK m. 603/1’de ek ödeme yükümlülüğünün talep edilebileceği haller sayılmışsa da hem İsviçre hem de Türk hukukun- da ek ödeme yükümlülüğünün amacının genişlediği söylenebilir. TTK gerekçesinde de bu açıkça belirtilmektedir. 100 Şener, s. 450-451; Karakılıç, s. 112; Dinç, s. 84.