Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

19 TBB Dergisi 2021 (152) Mehmet Zülfü ÖNER yete geçmesinin ve icrasının engellenmesi veya burada verilen hizmet- lerden istifade imkanının kaldırılması ya da önemli ölçüde zorlaştırıl- ması suçun maddi unsuru için yeterli olacaktır. Bu seçimlik hareket açısından da somut olayın özelliğine göre değerlendirme yapmak ge- rekir. 51 Ayrımcılık suçunun oluşumuna neden olacak üçüncü hareket ise bir “ kişinin işe alınmasının engellenmesi ” olup, maddede sayılan neden- lerle bir kişiyi ayrımcılığa tabi tutarak işe alınmasının engellenmesi ile suç tamamlanır. Burada cezalandırılan hareket ayırımcılık yaparak keyfi şekilde sadece belirli özelliklere sahip kişilerin işe alınmasıdır. Belirtmek gerekir ki, yapılan işin niteliği de gözetilerek iş sahibinin belirli özelliklere sahip kimseleri tercih etmesi veya etmemesi her za- man mümkündür. Bu kapsamda işveren veya işe alan, 122. maddede belirtilen ve insan onuruyla bağdaşmayan ve keyfi amaçlarla hareket ederek tercihini kullanmadığı sürece bu suçu işlemiş kabul edilmeme- lidir. 52 Çünkü bu düzenlemenin temeli bireyler arasında kasten keyfi ayırımcılık yapılmasını önlemektir. Madde gerekçesinde yer alan ‘iş sahiplerinin beğenmedikleri kişileri işe almamalarının cezalandırılma- sı söz konusu değildir’ gibi bazı ifadelerin suçun icrasına ilişkin tered- dütlere yola açtığı ifade edilmiş ise de 53 gerekçenin bağlayıcı olmaması karşısında, bu tür sorunların somut olayın özelliklerine göre hâkim tarafından çözümlenmesi gerektiği ifade edilmelidir. Kanunda yer alan bir başka seçimlik hareket, “ Bir kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasını engellemek ” olarak düzenlenmiştir. Bir kişinin işyerinin kapatılması, şartlarını taşıyan bir kişiye gerekli izinle- rin verilmemesi gibi hareketler bu suçun oluşumuna imkân verebilir. Burada olağan ekonomik etkinliği, bir bireyin kendi kararları çerçeve- sinde uygulayabileceği her türlü ticari muamele olarak değerlendir- mek uygun olur. 54 Daha önce değinildiği üzere, 02.03.2014 tarih ve 6529 sayı- lı Kanun’un 15. maddesi ile değiştirilen önceki metnin (özellikle ‘ve benzeri sebeplerle ayırım yaparak’ ifadesinin) suç ve cezada kanunilik 51 Yenidünya s.108. 52 Yenidünya s.110. 53 Karan, s.168. 54 Yenidünya s.111.