Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

307 TBB Dergisi 2021 (152) Hakan ARSLANBAY Ülkemizde gerek AB müktesebatına uyum çalışmaları kapsamında, 2 gerekse AEEElerin sebep olduğu çevresel problemler sebebiyle, AEEE yönetimine yönelik mevzuat çalışmaları yürütülmüş- tür. Bu doğrultuda; Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği (“AEEE Yönetmeliği”) 22.05.2012 tarihinde yayımlana- rak yürürlüğe girmiştir. 3 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 8., 11. ve 12. maddeleri uyarınca elektrikli ve elektronik atıkların toplanması, geri dönüşümü ve bertaraf edilmesi için gerekli hukuki esaslarla teknik standartları ortaya koyan AEEE Yönetmeliği’nde genel olarak; sektör oyuncularının görev, yetki, sorumluluk ve yükümlülüklerine, süre- cin daha sağlıklı işlemesi için gerekli teknik hususlara, lisans ve atık toplama faaliyetlerinin finansmanı konularıyla çeşitli hükümlere yer verilmiştir. AEEE Yönetmeliği’ne göre; AEEElerin yönetimi sürecinde üretici- lerin, yetkilendirilmiş kuruluşların ve belediyelerin kilit rol oynadığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın (“Bakanlık”) ise denetim sürecinin merkezinde yer aldığı görülmektedir. Üretici ve yetkilendirilmiş ku- ruluşlar; başta AEEE Yönetmeliği ve ilgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirirken, rekabeti kısıtlayıcı birtakım uy- gulamalar da söz konusu olabilmektedir. Zira kâr amacı güdülmese dahi, ekonomik değeri olan ürün ve hizmetlere yönelik faaliyetler her zaman rekabet hukuku kıskacına takılmaya elverişlidir. Sektör faali- yetleri kapsamında özellikle toplama, geri dönüşüm ve geri kazanım hizmetleri hususunda yapılan sözleşmeler; üreticilerin mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi esnasında, piyasa bil- gilerine yönelik olarak şeffaflık sağlayabilmektedir. Ayrıca çevre mev- 2 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği, Avrupa Birliği’nin 2002/95/EC sayılı Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına İlişkin Direktifi (Directive 2002/95/EC of the European Parliament and of the Council of 27 January 2003 on the restriction of the use of certain hazardous substances in electrical and electronic equipment) ile 2002/96/EC sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Direktifi’ne (Directive 2002/96/EC of the European Parliament and of the Council of 27 January 2003 on waste electrical and electronic equipment (WEEE)) paralel olarak hazırlanmıştır. 3 Yönetmelik’in 27. maddesi uyarınca; üreticilerin kendileri veya bünyesinde faali- yet gösterdikleri yetkilendirilmiş kuruluş tarafından Yönetmelik’ten kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin AEEE yönetim planı hazırlanması- na, Yönetmelik’teki yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve teminat verilmesine ve Koordinasyon Merkezi kurulmasına ilişkin hükümlerin, AEEE Yönetmeliği’nin yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra yürürlüğe gireceği öngörülmüştür.