Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

316 Atık Sektöründe Rekabet Hukuku Dinamikleri: Elektrikli ve Elektronik Atık Yönetimi Özelinde ... teşebbüslerin bu hakimiyetlerini kötüye kullanmalarını önlemeyi ve bunun için gerekli düzenleme ve denetimleri yaparak rekabetin ko- runmasını sağlamayı amaçlamaktadır. RKHK’nın amacına bakıldığın- da; teşebbüs kavramının rekabet analizinin merkezinde yer aldığı, 15 pazar davranışlarının ise; RKHK sistematiğine göre 4. madde kapsa- mındaki rakip teşebbüsler arası anlaşma, uyumlu eylem ve karara va- ran uygulamalar ile 6. madde kapsamındaki hâkim durumun kötüye kullanılması sonucunu doğuran uygulamalar şeklinde iki ana sütun üzerine inşa edildiği anlaşılmaktadır. Buna göre; rekabet hukukunun temelindeki soru, bir teşebbüsün bir pazar davranışı neticesinde so- rumluluğunun bulunup bulunmadığının tespitine yöneliktir. 16 Mehaz hukukta, AB’nin mevcut iki ana sözleşmesinden biri olan Avrupa Birliği’nin İşleyişine Dair Anlaşma’nın (“ABİDA”) ( Treaty on Functioning of the European Union ) 101. ve devamı maddelerinde yer alan rekabet hükümlerinde teşebbüs ( undertaking ) tanımına yer ve- rilmemiş olup, kavramın içerik ve kapsamı Avrupa Birliği Adalet Divanı (“ABAD”) içtihatlarına bırakılmıştır. 17 Bu minvalde ABAD; Höfner kararında, teşebbüs kavramının, yasal statüsü ile finanse edil- me yöntemine bakılmaksızın ekonomik faaliyetlerde bulunan her tür ekonomik bütünlüğü kapsadığını ifade etmiştir. 18 ABAD, Pavlov kara- rında ise ekonomik faaliyet tanımını yaparak, belirli bir pazarda mal ve hizmet arzının bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiğini belirt- miştir. 19 ABAD içtihatları bağlamında, bir organizasyonun kâr amacı gütmemesi veya ekonomik bir amaçla hareket etmemesi, söz konusu faaliyetin kendiliğinden ekonomik faaliyet niteliği taşıdığı anlamına gelmemektedir. 20 15 Metin Topçuoğlu (2001b), “Rekabet Hukuku Uygulamasında Teşebbüs Birlikle- ri”, AÜHF Dergisi , Ankara 2001, C. 50, S. 4, s. 131, 132. 16 Richard Whish ve David Bailey, Competition Law, 7. baskı, Oxford University Press, Oxford 2012, s. 84. 17 Case T-99/04, AC- Treuhand v Commission [2008] ECR II-501, [2008] 5 CMLR 962, prg. 144: “Topluluk yargısı tarafından ‘anlaşma’ ve ‘teşebbüs’ kavramlarının zamanla açıklığa kavuşturulması, bu kavramlara yönelik uygulamanın açık ve öngörülebilir olup olmadığının değerlendirmesinde belirleyici öneme sahiptir.” 18 Case C-41/90, Höfner and Elsner v Macrotron GmbH [1991] ECR I-1979, [1993] 4 CMLR 306, prg. 21. 19 Cases C-180/98 etc, Pavel Pavlov and Others v Stichting Pensioenfonds Medische Specialisten [2000] ECR I-6451, [2001] 4 CMLR 30, prg. 75. 20 Perri 6, “European competition law and the non-profit sector”, Voluntas: Interna- tional Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations , 1992, C.3, S. 2, s. 218, 219; Whish ve Bailey, s. 86.