Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

330 Atık Sektöründe Rekabet Hukuku Dinamikleri: Elektrikli ve Elektronik Atık Yönetimi Özelinde ... bu anlaşmalara muafiyet tanınabilmektedir. 45 Bu anlamda AB Yatay İşbirliği Kılavuzu’nda, çevresel amaçların gelişiminin rekabet hukuku ile sağlanmasının çalışıldığı; çevresel baskının azaltıldığı anlaşmalar bakımından çevresel gelişime yapılan toplam net katkının, artan mali- yetleri aştığı müddetçe bu anlaşmalara muafiyet tanınacağı ifade edil- miştir. 46 Bu yönüyle ilgili anlaşmalar, toplumsal faydayı bireysel fayda önüne koyarak, “tüketicinin söz konusu anlaşma(lar)dan adil bir pay elde etmesi” koşulunu da sağlamaktadır. 47 Örneğin mevzuattan kay- naklanan toplama yükümlülüğünün ifası amacıyla, toplama şirketle- riyle ortak anlaşma yapan üreticiler bakımından bu anlaşmalar; üreti- cilerin yükümlülüklerini yerine getirirken tek başlarına katlanacakları maliyete göre toplu bir anlaşmanın maliyetleri düşürmesi, bunun da tüketiciler nezdinde müspet sonuç doğuracağı, dolayısıyla tüketicile- rin bu anlaşmalardan adil bir pay aldığı değerlendirilmiştir. 48 A. III. Münhasırlık Anlaşmaları ve Muafiyetler AEEE yönetim sistemi içinde, toplama ve geri kazanım/geri dö- nüşüm şirketleriyle yapılacak anlaşmaların münhasırlık içermesi bi- reysel muafiyet incelemesini gerektirebilecek bir diğer durumdur. Örneğin yetkilendirilmiş bir kuruluşun, yetkilendirilmiş kuruluş hiz- metleri pazarındaki gücü dikkate alınarak, toplayıcılar lehine münha- sır bir anlaşma yapması halinde, Dikey Grup Muafiyeti’ndeki şartları karşılamıyorsa, AEEE toplama hizmetleri pazarında rekabetin önem- li ölçüde kısıtlanabileceği ihtimali gündeme gelmektedir. 49 Böyle bir durumda, Kurul’un LASDER-I ve LASDER-II kararları ile AB uygu- lamasından hareketle, muafiyetten faydalanılması için; münhasırlık anlaşmalarının, RKHK 5. maddesinin (d) bendi kapsamında, bu an- laşmaların uygulanmasıyla elde edilecek ekonomik fayda bakımından zorunlu olması gerektiği söylenebilir. Ayrıca bu anlaşmaların; lehine münhasırlık sağlanan toplayıcı teşebbüs bakımından yatırımların kar- şılanması ve diğer rakip teşebbüsler bakımından ise, sonraki anlaşma 45 Giorgio Monti, EC Competition Law, Cambridge University Press, 2007, s. 92. 46 Communication from the Commission, 2011, prg. 179. 47 Eugène Buttigieg, Competition Law: Safeguarding the Consumer Interest, Kluwer Law International, 2009, s.133. 48 Case COMP D3/34493 – DSD, prg. 148, 149. 49 Evrim Özgül Kazak, age, s. 69.