Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

368 Uluslararası Tahkimde Şeffaflık GİRİŞ Uluslararası nitelikli ticari uyuşmazlıklarda, uluslararası ticaretin gereksinimleri nedeniyle uyuşmazlık çözüm yolu olarak tahkim ön plandadır. Ülkelerin hukuk sistemlerinde meydana gelen değişiklik- ler, uyuşmazlığın sulh ile çözülmesindeki zorluk, davaların uzun yıl- lar sürmesi ve maliyetinin yüksek oluşu, kararların icrasında yaşanan güçlükler uluslararası ticari ve ekonomik faaliyetlerde rastlanan huku- ki risklerdir. 1 İşte bu hukuki riskleri en aza indirmede, uluslararası ti- caretin ihtiyaçları doğrultusunda gelişen en uygun uyuşmazlık çözüm yolu tahkim olmuştur. Ticari ve ekonomik faktörlerin küresel enteg- rasyonu, uluslararası ticari tahkim davalarının tercih edilirliğinin ve hacminin artmasına neden olmuştur. 2 Tahkim genel olarak tarafların bir anlaşmazlıkta yasal olarak bağ- layıcı bir karar vermesi için bağımsız ve tarafsız bir üçüncü tarafa yet- ki vermeyi kabul etmesidir. 3 Uluslararası tahkim kavramı, yabancılık unsuru taşıyan ve hakem aracılığıyla ihtilaf çözme tekniklerini içeren bir üst kavramdır. 4 Ad hoc tahkim ve kurumsal tahkim olmak üzere iki grupta incelenebilecek olan tahkim, uluslararası ticaret camiasında bağımsız ve tarafsız bir yargı merci olarak görüldüğü için günümüzde uluslararası ticaret mahkemesi fonksiyonu görmektedir. 5 1 Cemal Şanlı, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çö- züm Yolları, Beta Yayıncılık, İstanbul 2013, s. 243; Gábor Szalay, Arbitration and Transparency – Relations Between a Private Environment and a Fundamental Re- quirement, Tilburg University LLM International Business Law, Master’s Thesis, 2016, s. 13; Cemre Tüysüz, “Milletlerarası Ticari Tahkimde Gizlilik Yükümlülü- ğü”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni , İstanbul 2017, C. 37, S. 2, ss. 846-873, s. 847; Gábor Szalay, “Arbitration and Transparency – Relations Between a Private Environment and a Fundamental Requirement”, Slovenian Ar- bitration Review, 2017, Volume 6 Issue 1, ss. 17-34, (Arbitration and Transparency), s. 18. 2 Jayems Dhingra, “Can Justice be Served Without Transparency in International Commercial Arbitrations?”, 2015 UNCITRAL Emergence Conference- Harmonizing Trade Law to Enable Private Sector Regional Development, 2015, Chapter 6, ss. 127-148, s. 14. 3 John R. Crook, “Joint Study Panel On Transparency In International Commercial Arbitration”, ILSA Journal of International & Comparative Law , 2009, Volume 15, Is- sue 2, ss.361-365, s. 362. 4 Sherlin Hsie-lien Tung and Brian Lin, “More Transparency In International Com- mercial Arbitration: To Have Or Not To Have?”, Contemporary Asia Arbitration Journal , 2018, Volume 11, No. 1, ss.21-44, s. 24; Şanlı, s. 253. 5 Örneğin, nakliye anlaşmazlıkları neredeyse her zaman tahkime atıfta bulunur, Tung and Lin, s. 30; Şanlı, s. 244; Jansen N. Calamita, “Dispute Settlement Trans-