Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı
395 TBB Dergisi 2021 (152) Şeyma AKKAŞOĞLU rin yaşandığı ticari tahkimlerde de şeffaflık gereklidir. Dördüncüsü, bir ticari tahkimin sonucu, diğer bir tahkim sonucunu etkileyecek ni- telikte olabileceği için bazen şeffaflık gereklidir. Yine, tahkim kararları gizlilik yükümlülüğü altına girerse, tahkim sürecinden yararlanan ve kararın meşruiyetini gözlemleyen tüm taraflar için kalite standardını korumak zorlaşır. 141 Ticari tahkimde, özellikle görevi kötüye kullan- ma, rüşvet, yolsuzluk, para aklama gibi iddialar varsa şeffaflık önem- lidir. 142 Özel şirketler elektrik üretimi, su, altyapı, halk sağlığı, çevre koruma gibi konulardaki tesis ve sistemlerin sağlanmasında büyük rol oynadığı için ticari tahkim de bir devletin politika yapmasını ve dola- yısıyla kamuyu etkileyebilir. 143 Aşağıda ayrıntılı olarak incelenecek olan UNCITRAL Şeffaflık Kuralları tarafından daha da güçlendirilmiş olan şeffaflık eğilimine rağmen, ticari tahkim prosedürleri hala gizli kalabilir ve tarafların kar- şılıklı rızasıyla gizliliğin kapsamı daha da arttırılabilir. 144 Ancak, bor- salarda listelenen büyük ticari şirketlerde, kamunun ve yatırımcıların çıkarlarını korumak için kurumsal yönetim kuralları arzu edilmekte- dir ve bu kısmen zorunludur. Ticari tahkim kurumlarının niteliği de, ticari mahkemelere benzer şekilde kamu hizmeti niteliğinde olduğu için uluslararası kuruluşlara duyulan güveni korumak adına bu tür kurumların yönetişim yapısına daha yakından bakmak ciddi bir ih- tiyaçtır. Bunun için, UNCITRAL Şeffaflık Kuralları’ndan bir sonraki adım, şeffaflığı, paydaşlarına karşı hesap verebilirlik açısından ulusla- rarası ticari tahkim kurumlarının kurumsal yönetiminde de detaylan- dırma gereğidir. Bunun için, Uluslararası Tahkim Kurumlarının Ku- rumsal Yönetişimi İçin UNCITRAL Kuralları - UNCITRAL Rules for Corporate Governance of International Arbitral Institutions) gibi bir düzenlemenin getirilmesi önerilmiştir. Burada OECD Kurumsal Yöne- tim İlkeleri’nin (The OECD Corporate Governance Principles) birinci ve beşinci maddeleri mevcut tahkim kurumları için hazır bir başlangıç 141 Tung and Lin, s. 28. 142 Karacan, s. 20. Uluslararası ticari ihtilaflara bir hukuk düzeni getirmeyi amaçla- yan bir sistemi, yani tahkimi seçmiş olmak, taraflara ve yasal hizmet sunanlara perdeleri sistemin etrafına çekip ışıkları söndürme hakkı vermez. Çünkü şeffaflık hukuk kurallarının doğal bir özelliğidir, bkz. Rogers, s. 1337. 143 Poorooye and Feehily, s. 312. 144 Szalay, s. 39.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1