Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

409 TBB Dergisi 2021 (152) Şeyma AKKAŞOĞLU veya örgütten bildirimin hazırlanması için finansal destek alıp almadı- ğını, tahkim süreci ile ilgili menfaatini, bildirimindeki maddi ve huku- ki unsurların tanımlarını yazılı olarak belirtmek durumundadır. Usule ilişkin bu kurallar daha sonra UNCITRAL Şeffaflık Kuralları’nın orta- ya çıkışında etkili olmuştur. Tahkim mahkemesi ise üçüncü kişinin verdiği bu bilgileri değer- lendirerek bildirimde bulunmakta önemli bir menfaati olup olmadığı- nı, tahkim sürecine farklı bir bakış açısı ve katkı sağlayacaksa bunun niteliğini, kamu yararı olup olmadığını ele alarak üçüncü kişinin bildi- rimde bulunmasına imkan verip vermeyeceğine karar verir. İzin ver- diği takdirde bu bildirimi uyuşmazlık taraflarına iletir. 2003 tarihli bu açıklamadan sonra Glamis Gold v. USA uyuşmazlığında yerli halkın bu nitelikteki bildirimleri kabul edilmiştir. 184 Yine, Eli Lilly and Company and the Government of Canada kararında uyuşmazlığın tarafı olmayan dokuz tarafın yaptığı bildirim başvurusundan altı tanesi kabul edilmiştir. Yukarıda bahsedilen iki açıklama dışında NAFTA düzenlemeleri m. 1128 ve 1137’de, tarafların katılımı ve kararların yayınlanması ile ilgili hususlar bulunmaktadır. Bu haliyle NAFTA, şeffaflık konusunda hem en iyi şartları sağlayan hem de UNCITRAL Şeffaflık Kuralları’na referans olan öncü anlaşma durumundadır. 185 SONUÇ Uluslararası tahkimde şeffaf olmayı gerektiren muhtemel risk al- tında kamu çıkarları bulunmaktadır. Bu, tahkim kurumlarını şeffaflık lehine düzenlemeler yapmaya teşvik etmiş; hatta buna mecbur kılmış- tır. Şeffaflık, anlaşmazlıkların kaydedilmesi, kamunun dokümanlara ulaşımı, kararlara erişim, yargılama işlemlerinin halka açık olması, sü- recin raporlanmasına izin verilmesi, uyuşmazlığın tarafı olmayanların amicus curiae ile sürece dahil edilmesi gibi hususları kapsar. Tahkim- de şeffaflık kavramı gizlilik, mahremiyet, kamuya açıklık, kamunun bilgilendirilmesi kavramları ekseninde ele alınmaktadır. Ticari sırlar, devlet sırları, gizli kalması istenen iş bilgileri, yasal veya mesleki ay- rıcalık kapsamında korunan birtakım bilgiler şeffaflık kavramı içinde açıklanmayacak gizli hususlardır. 184 Karacan, s. 70. 185 Maupin, s. 154; Lee, s. 449.